Особая роль диалектизмов в творчестве М.А.Шолохова (на материале романа «тихий дон»)
Ushbu kitobda rus tilining dialekt xususiyatlari, M.A. Sholoxovning "Tinch Don" romanidagi dialektizmlarning roli, ularning fonetik, morfologik va leksik xususiyatlari tahlil qilinadi. Romanda qo‘llanilgan dialekt so‘zlar, ularning tematik guruhlarga bo‘linishi va stilistik vazifasi ko‘rib chiqiladi. Muallifning nutqida dialektizmlardan foydalanish usullari ochib beriladi, bu esa asarning o‘ziga xosligini ta’minlaydi.
Asosiy mavzular
- Fonetik dialektizmlar: Kitobda roman tilidagi fonetik dialekt farqlari, unlilar va undoshlar sohasidagi o‘zgarishlar, akan’e va uning turlari, yakan’e kabi hodisalar tahlil etiladi.
- Morfologik dialektizmlar: Morfologik dialektizmlar otlar, sifatlar, olmoshlar, fe’llar va ravishlarda ko‘rinadi. Jins kategoriyasining yo‘qolishi, kelishik shakllaridagi dialekt farqlari va fe’l shakllarining o‘zgarishi ko‘rib chiqiladi.
- Leksik dialektizmlar: Leksik dialektizmlar so‘z boyligini tashkil etadi, ular so‘z ma’nosining o‘zgarishi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Kitobda romanda qo‘llanilgan so‘zlar va ularning ma’nolari beriladi.
- Sintaktik dialektizmlar: Sintaktik dialektizmlar so‘z birikmalari va gap tuzilishida namoyon bo‘ladi. Predlogli konstruksiyalar va gap qurilishidagi o‘ziga xosliklar ko‘rib chiqiladi.
- Tematik guruhlar bo‘yicha dialektizmlar: Dialekt so‘zlarining tematik guruhlarga bo‘linishi, kiyim-kechak, uy-ro‘zg‘or buyumlari, hayvonlar, o‘simliklar va turar joy nomlari tahlil etiladi.
- M.A. Sholoxov romanidagi stilistik roli: Romanida dialektizmlarning stilistik vazifasi, personajlar nutqidagi va muallif nutqidagi dialektizmlarning farqlari, ularning asar tilini qanday boyitishi ko‘rib chiqiladi.