C vitaminning biologik roli va ho’l mevalarda yig’ilish dinamikasi
Ushbu malakaviy bitiruv ishi C vitaminining biologik roli va mevalarda yig'ilish dinamikasini o'rganishga bag'ishlangan. Ishda vitaminlar tarixi, ularning tasnifi, fiziologik ahamiyati, manbalari va aniqlash uslublari ko'rib chiqilgan. Shuningdek, pomidor mevalarida C vitaminining miqdori pishish darajasiga qarab o'zgarishi va bu o'zgarishlar o'rtasidagi korrelyatsion bog'lanishlar tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Vitaminlarning umumiy tavsifi, tasniflanishi va nomlanishi: Vitaminlar oziq moddalari bo'lib, organizmda moddalar almashinuvini boshqarishda ishtirok etadi. Vitaminlarning tuzilishi, funksiyasi va miqdori o'zgarishlarini o'rganuvchi fan vitaminologiya deyiladi. Vitaminlar yog'da eruvchi (A, D, E, K) va suvda eruvchi (B guruhi, C, P) turlarga bo'linadi. Vitaminlar yetishmasligi avitaminozga, ortiqchaligi esa gipervitaminozga olib kelishi mumkin.
- Suvda eruvchi vitaminlar va ularning biologik ahamiyati: Suvda eruvchi vitaminlar fermentlarning kofermenti sifatida ishtirok etadi va metabolik jarayonlarda muhim rol o'ynaydi. Bularga B guruhi vitaminlari (tiamin, riboflavin, piridoksin, kobalamin, foliy kislotasi, pantoten kislota, biotin) va C vitamini kiradi. Har bir vitaminning o'ziga xos funksiyalari bor va ularning yetishmasligi turli kasalliklarga olib kelishi mumkin.
- Izlanish manbalari va C vitaminini aniqlash uslublari: Tadqiqot manbai sifatida Samarqand viloyati Tayloq tumanida yetishtirilgan pomidor mevalari olindi. C vitaminini aniqlash Gilmans usuli bo'yicha amalga oshirildi, bunda askorbin kislota 2,6-dixlorfenolindofenol bilan titrlanadi. Ekstrakt tayyorlash jarayoni va natijalarni statistik tahlil qilish uslublari batafsil bayon etilgan.
- Pishib yetilish darajasi har xil bo'lgan pomidor mevasi tarkibidagi C vitaminning miqdori: Tajribalar natijasida pomidorning pishish darajasi C vitamini miqdoriga ta'sir qilishi aniqlandi. Xomroq, me'yorida pishgan va o'tib ketgan pomidorlar tarkibidagi C vitamini miqdori o'rganilib, korrelyatsion bog'lanishlar tahlil qilindi. Me'yorida pishgan pomidorlarda C vitamini miqdori eng yuqori bo'lishi aniqlandi.