Хоразм воҳасининг қадимги моддий маданият ёдгорликлари тарихи
Ushbu bitiruv malakaviy ishi O'zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishgandan so'ng ona-Vatan tarixini bilishga qiziqish ortishi va bu borada Xorazm vohasining qadimiy moddiy madaniyat yodgorliklari tarixini o'rganishning dolzarbligini asoslaydi. Unda Xorazm vohasida ilk shaharsozlikning paydo bo'lishi, rivojlanish bosqichlari, ijtimoiy-iqtisodiy omillari tahlil qilinadi. Shuningdek, bitiruv ishida ushbu davrni o'rgangan arxeolog olimlarning tadqiqotlariga asoslanib xulosalar berilgan. Qadimiy Xorazm davlatining shakllanishiga turtki bo'lgan omillar o'rganilib, qadimgi yodgorliklarni davrlar bo'yicha taqqoslangan. Bitiruv ishi kirish, uchta bob, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro'yxatidan iborat.
Asosiy mavzular
- Kaltaminor madaniyati: O'zbekiston tarixini o'rganishda muhim davr hisoblanadi. Neolit davri o'zgarishlar davri bo'lganligi bois, Kaltaminor madaniyati qadimgi Xorazm vohasi tarixida muhim ahamiyatga ega. Unda Neolit davridagi insonlarning yashash sharoitlari, urug' jamoalari hayoti, dehqonchilik va chorvachilikning vujudga kelishi, toshni ishlash texnikasidagi yangiliklar ko'rsatilgan. Kaltaminor madaniyatining rivojlanish bosqichlari (Daryolisoy, Jonbos, Saksovil) keltirilgan.
- Bronza davrida Xorazm: Ushbu bobda o'rta asrlar shaharlarining o'ziga xos jihatlari, ularning qadimgi shaharlar bilan solishtirmasi, qurilish uslublari va diniy e'tiqodlarning ta'siri o'rganiladi. Shuningdek, Yaqin va O'rta Sharq, Xitoy, Rim imperiyasi va Vizantiya shaharlaridagi shaharsozlik an'analari haqida ma'lumot berilgan.
- Xorazm vohasi shaharsozligi tarixidan: Ushbu bob Xorazm vohasida shaharsozlikning paydo bo'lishi va rivojlanish tarixini o'rganishga bag'ishlangan. Unda Xorazm arxeologiya-etnografiya ekspeditsiyasining roli, S.P.Tolstovning tadqiqotlari va qadimiy shaharlar (Tuproqqal'a, Qo'yqirilganqal'a, Oybo'yirqal'a) haqida ma'lumotlar keltirilgan.