Ilonni oʻldirsalar

"Ilonni o'ldirsalar" romani onaizorlik, jamiyat bosimi va o'zligini yo'qotish kabi murakkab mavzularni o'rganadi. Asar, onasini o'ldirishga majbur bo'lgan Hasan ismli bolaning fojiali taqdirini hikoya qiladi. Uning hayoti qishloq muhiti, eski urf-odatlar va oilaviy sirlar bilan o'ralgan bo'lib, bu uning ruhiy holatiga kuchli ta'sir ko'rsatadi. Hasan o'zligini izlash, adolat va jamiyat talablari o'rtasidagi kurashda qiynaladi. Romanda bolalikning be'gunohligi, jamiyatning shafqatsizligi va inson tabiatining murakkabligi tasvirlangan.

Asosiy mavzular

Onaizorlik: Asar, Hasan ismli bolaning yoshligidan boshlab, onasi bilan bo'lgan munosabatlari, jamiyat bosimi natijasida onasini o'ldirishga majbur bo'lishi va bu uning hayotiga ta'siri haqida hikoya qiladi.
Jamiyat bosimi va urf-odatlar: Qishloqning urf-odatlari, an'analari va jamiyatning Hasan va uning oilasiga bo'lgan bosimi asarda muhim o'rin tutadi. Jamiyat talablari va shaxsiy erkinlik o'rtasidagi ziddiyat tasvirlangan.
O'zlikni yo'qotish va ruhiy iztirob: Hasan onasini o'ldirgandan so'ng o'zligini yo'qotish, ruhiy iztiroblar va jamiyat tomonidan chetlatilishi kabi mavzularni o'rganadi. U o'zining kimligini izlash va kechirilishga umid qiladi.
Adolat va jazoning murakkabligi: Asarda adolat tushunchasi, jazoning inson hayotiga ta'siri va jamiyatning adolatni ta'minlashdagi roli haqida savollar o'rtaga tashlanadi. Hasan o'zining qilgan ishi uchun javobgarlikni his qiladi, lekin uning jazosi jamiyat tomonidan belgilanishi adolatning murakkabligini ko'rsatadi.