Шайтанат (III- китоб)
To‘hir Malikning “Shaytanat” trilogiyasining uchinchi kitobi adolat, qasos, muhabbat va nafrat kabi murakkab mavzularni o‘z ichiga oladi. Asarda jamiyatdagi illatlar, insoniy munosabatlar va shaytoniy vasvasalar tasvirlangan. Asosiy qahramonlar taqdiri orqali hayotning sinovlari, yaxshilik va yomonlik o'rtasidagi kurash aks etadi. Kitobda Shaytanat olamining zolimliklari va qabih ishlari tasvirlanadi, yaxshilik va yomonlik o'rtasidagi kurashlar aks etadi. Bu kitobda muallif inson ruhining eng chuqur qatlamlarigacha kirib boradi, shaytoniy vasvasalar bilan kurashish yo'llarini ko'rsatadi va o'quvchilarni ogohlikka chaqiradi.
Asosiy mavzular
- Adolat va Qasos: Asarda adolatni tiklash yo'lida qasos olish, adolatni o'rnatish uchun kurashish mavzulari ko'tariladi. Qasos olish istagi qahramonlarning harakatlariga turtki bo'ladi, ularning hayotini tubdan o'zgartiradi. Biroq, qasos har doim ham adolatga olib kelmaydi, aksincha, yangi adolatsizliklarni keltirib chiqarishi mumkin.
- Muhabbat va Nafrat: Asar qahramonlarining sevgi va nafrat tuyg'ulari ularning xatti-harakatlarida muhim rol o'ynaydi. Muhabbat qahramonlarni yaxshilikka undasa, nafrat yomonlikka yetaklaydi. Bu ikki tuyg'u o'rtasidagi kurash inson tabiatining murakkabligini ochib beradi.
- Shaytoniy Vasvasalar: Asarda shaytonning vasvasalari insonlarni yo'ldan ozdirish, gunohga botirish kabi xususiyatlari tasvirlangan. Boylik orttirish, mansabga intilish, shahvoniy istaklar insonlarni shayton yo'liga soladi. Bunday vasvasalarga qarshi kurashish uchun iymon va axloqiy tamoyillarga sodiq qolish zarur.
- Iymon va insoniy qadriyatlar: Asarda iymon, halollik, mehr-shafqat, adolat, insonparvarlik kabi insoniy qadriyatlarning ahamiyati ta'kidlanadi. Bu qadriyatlar insonlarni yomonlikdan saqlab, to'g'ri yo'lga yo'naltiradi. Qahramonlarning ma'naviy yuksalishi va halokati aynan shu qadriyatlarga sodiqligi yoki xiyonati bilan belgilanadi.