Саноқ системлари ҳакида маълумот
Ushbu kitob turli xil sanoq sistemalari va ularda arifmetik amallarni bajarish usullarini o'rgatadi. Kitobda pozitsion va pozitsion bo'lmagan sanoq sistemalari, Rim raqamlari, ikkilik, uchlik, to'rtlik, beshlik, oltilik, yettilik va sakkizlik sanoq sistemalarida arifmetik amallar, shuningdek, o'n oltilik sanoq sistemasida amallar bajarish usullari batafsil tushuntirilgan.
Asosiy mavzular
- Sanoq sistemalari: Pozitsion va pozitsion bo'lmagan sanoq sistemalarining ta'rifi va farqlari. Pozitsion sanoq sistemalarida raqamning o'rni ahamiyatli ekanligi, pozitsion bo'lmagan sanoq sistemalarida esa raqamning o'rni ahamiyatsizligi tushuntiriladi. Rim raqamlari pozitsion bo'lmagan sanoq sistemasiga misol qilib keltiriladi.
- Rim sanoq sistemasi: Rim raqamlari va ularning qiymatlari (I, V, X, L, C, D, M). Rim raqamlari bilan sonlarni yozish qoidalari, raqamlarni qo'shish va ayirish usullari ko'rsatilgan. Misollar bilan tushuntirilgan.
- Ikkilik sanoq sistemasi: Ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar (qo'shish, ayirish, ko'paytirish, bo'lish) batafsil tushuntirilgan. Ikkilik sanoq sistemasida sonlarni qo'shish, ayirish, ko'paytirish va bo'lish qoidalari misollar bilan ko'rsatilgan.
- Uchlik sanoq sistemasi: Uchlik sanoq sistemasida arifmetik amallar (qo'shish, ayirish, ko'paytirish, bo'lish) batafsil tushuntirilgan. Uchlik sanoq sistemasida sonlarni qo'shish, ayirish, ko'paytirish va bo'lish qoidalari misollar bilan ko'rsatilgan. Bir qarz olish qoidalari tushuntirilgan.
- Boshqa sanoq sistemalari: To'rtlik, beshlik, oltilik, yettilik va sakkizlik sanoq sistemalarida arifmetik amallar bajarish usullari ko'rsatilgan. Har bir sanoq sistemasida sonlarni qo'shish, ayirish, ko'paytirish va bo'lish qoidalari misollar bilan ko'rsatilgan.
- O'n oltilik sanoq sistemasi: O'n oltilik sanoq sistemasida arifmetik amallar (qo'shish, ayirish, ko'paytirish) batafsil tushuntirilgan. O'n oltilik sanoq sistemasida sonlarni qo'shish, ayirish va ko'paytirish qoidalari misollar bilan ko'rsatilgan. Bo'lish amali o'nlik sanoq sistemasiga o'tkazilib bajarilishi ko'rsatilgan.