Сояни сақлаш усулларини унинг сифат кўрстакичларига таъсири
Ushbu kitob O'zbekistonda soya yetishtirishning agrotexnologik jihatlari, saqlash usullari, ularning sifat ko'rsatkichlariga ta'siri, iqtisodiy samaradorligi va mehnat muhofazasi masalalariga bag'ishlangan. Unda soyaning biologik xususiyatlari, keng tarqalgan navlari, saqlash usullari, kasallik va zararkunandalarga qarshi kurash usullari hamda undan yuqori hosil olish agrotexnikasi yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Soya O'simligining Biologik Xususiyatlari va Navlari: Soya o'simligining botanik tavsifi, ildiz tizimi, poyasi, barglari, gullari, mevalari (dukkaklari) va urug'lari haqida ma'lumotlar berilgan. O'zbekistonda yetishtiriladigan soya navlarining qisqacha ta'rifi va ularning vegetatsiya davri, hosildorligi kabi xususiyatlari keltirilgan. Soya yetishtirish texnologiyasi, tuproqni tayyorlash, o'g'itlash, ekish muddatlari va me'yorlari, parvarishlash va hosilni yig'ishtirish bosqichlari batafsil yoritilgan.
- Soyani Saqlash Usullari va Sifat Ko'rsatkichlariga Ta'siri: Soyani saqlashda qo'llaniladigan usullar (quruq saqlash, sovitilgan holda saqlash, havosiz saqlash) va ularning soya donining sifati (oqsil, yog' miqdori, unuvchanlik)ga ta'siri o'rganilgan. Saqlash jarayonida yuzaga keladigan o'z-o'zidan qizish hodisasi, uning sabablari va oldini olish choralari ko'rib chiqilgan.
- Ijtimoiy-Iqtisodiy Qism: Qishloq xo'jaligidagi iqtisodiy islohotlarning natijalari, soyaning xalq xo'jaligidagi ahamiyati va iqtisodiy samaradorligi tahlil qilingan. Fermer xo'jaliklarining rivojlanishi, ularning samaradorligini oshirish masalalari ko'rib chiqilgan. Soya yetishtirishning iqtisodiy jihatlari, foyda olish imkoniyatlari va xarajatlar baholangan.
- Mehnat Muhofazasi: Soya ekinzorlarida ishlovchilar uchun mehnat muhofazasi qoidalari, pestitsidlar va boshqa kimyoviy moddalar bilan ishlashda xavfsizlik choralari yoritilgan. Shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish, zaharlanishning oldini olish va birinchi yordam ko'rsatish bo'yicha tavsiyalar berilgan.