Texnologik mashinalarini diagnostikalash va tadqiqot asoslari.
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’limi yo‘nalishlari talablariga javob beradigan "Texnologik mashinalarni diagnostikalash va tadqiqot asoslari" fanidan ma'ruzalar matnini o‘z ichiga oladi. Kitobda texnik diagnostikaning asosiy yo‘nalishlari, umimiy masalalari, usullari, tadqiqot ishlari, turlari va bosqichlari kabi masalalar ko‘rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Texnik diagnostikaning asoslari: Texnik diagnostikaning asosiy yo‘nalishlari, asosiy masalalari, tuzilmasi, «Diagnostika» so‘zining ma’nosi, diagnostika jarayonida texnik tizimni diagnozi, texnik diagnostikaning mazmuni va maksadi.
- Diagnostika tizimi: To‘qimachilik va engil sanoati mashina va apparatlari diagnostikalash ob’ekti sifatida, texnik diagnostika masalalarini qo‘yish, texnik diagnostika nazariyasi asoslari
- Ob`ektlarni diagnostikalash uchun modellar: Diagnostikalash uchun ob`ektlar modellari: funktsional, tuzilmali, texnik diagnostika va prognozlashtirish
- Prognozlashtirish va diagnostikalashtirish masalalari klassifikatsiyasi: Prognozlashtirish va diagnostikalashtirish masalalar klassifikatsiyasi, texnik diagnostikani puxtalik va sifat bilan aloqasi
- Texnik diagnostikalash usullari. Testli diagnostika: Diskret ob`ektlarning texnik diagnostikasi, analog ob'ektlarning texnik diagnostikasi, diagnostikalash tizimlarni birchiziqli sxemalari
- Funktsional diagnostikalash: O'zini-o'zi tekshirish tizimi bo'yicha diskret ob`ektlarni funktsional diagnostikalash vositalari, analogli ob`ektlarni funktsional diagnostikalash, eskizli va texnikaviy loyihalarni texnik diagnostikalash
- Tizimni diagnostikalashda matematik masalani qo'yish: Ehtimoliy tanib olish usuli, deterministli tanib olish usuli, statistik tanib olish usuli, Bayesning usuli
- Diagnostik matritsa: Statistik materiallar asosida diagnostik matritsani yaratish, diagnozni apriorli korrektura yo'li bilan ehtimollikka o'tkazish mumkinligi, Bayes usuli bo'yicha masalani echish misoli
- Differentsial diagnostikada ketma-ket taxlil usuli: Ketma-ket tahlil - Vald usuli, usulni umumiy uslubiyoti, birinchi va ikkinchi tartibdagi xatoliklar extimolliklarini echimni kabul qilish chegarasi bilan alokasi
- Ilmiy tadqiqotlar ishlarni klassifikatsiyasi va asosiy bo'sqichlari: Aloqa turlari bo'yicha ilmiy tadqiqot ishlar, muhimlik darajasi bo'yicha ilmiy tadqiqot ishlar, mablag' bilan ta`minlash turi bo'yicha ilmiy tadqiqot ishlar, ilmiy tadqiqot ishlar davomliligi bo'yicha, belgilangan maqsad bo'yicha ilmiy tadqiqot ishlar
- Ilmiy tadqiqot ishlar ma`lumotlarini asosiy manbai: Kitoblar, monografiyalar, darsliklar, o'quv qo'llanmalar. Broshyuralar, jurnallarni vaqtli nashrlar, ilmiy to'plamlar, normativ hujjatlar, standartlar, texnik shartlar, instruktsiyalar
- Texnologik va texnik tizimlarni tadqiqot masalalarida ilmiy va tajriba muammosi: Muommani ma`nosi, ilmiy tadqiqotni sxemasi, tajriba va uning bosqichlari, optimizatsiya kriteriyi
- ITI da datchiklar va priborlar: Elektrik bo'lmagan kattaliklarni elektrik usullarda o'lchash, o'lchashning blok-sxemasi, kuchni, bosimni, titrashni, tezlanishni, temperaturani va boshkalarni o'lchovchi datchiklar, ITIlarida kuchaytirib beruvchilar va ostsillograflar
- Qattiq jismlarni va issiqligi sekin o'zgaruvchan suyuqliklarni temperaturasini o'lchash usullari: Termoparalar tikuv mashinalarini idishdonlaridagi moylarni qizish temperaturasini, mashinalardagi podshinkalarni qizishini, igna yuritgichlarni va ignalarni qizish kattaligini o'lchash uchun ishlatiladi
- Kuchaytirgichlar va ostsillograflar: Tok va chastotani kuchaytiruvchi asboblar, tajriba grafiklarini yozuvchi va ko'rsatuvchi asboblar, elektron ostsillograflar
- K 115 ostsillografini optik sxemasi: Ostsillograf metall quticha xolida bo'lib, uni chap tarafiga ichida plyonka yoki fotoqog'ozi bo'lgan kasseta joylashtiriladi
- Ilmiy tadqiqot ishlarini turlari va bosqichlari: Ilmiy ishni bajarilayotganda uslubiy dastur asosida uning rejasi keltirilgan bo'lishi kerak
- Kiruvchi va chiquvchi omillar, ularga talablar: Dasturlashning xar bir turida tadqiqotcha kiruvchi va chiquvchi omillarni belgilab olishi kerak
- Tajribani matematik regressionli modeli: Javob funktsiyasi (jarayonni modeli), omillarni kodlash, regressiya koeffitsienlarini aniqlash, to'la omilli tajribani rejalari, tajriba matritsasi
- Birinchi va ikkinchi tartibli to'liq omilli tajriba: Birinchi tartib uch omilli tajribani va natijalarini ishlab chiqarish misoli, ikkinchi tartib ikki omilli tajribani (rotatabelli rejalar) misoli