Qaraqalpaq a’lipbesi

Ushbu kitob qoraqalpoq tilining alifbosi, orfografiyasi va ularning tarixiy rivojlanishiga bag'ishlangan. Unda qoraqalpoq yozuvining turli davrlari (arab, latin, kirill), ularning xususiyatlari va islohotlari ko'rib chiqiladi. Kitobda, shuningdek, orfografiya masalalari, imlo qoidalari va tilshunoslarning bu boradagi qarashlari yoritilgan. Material qoraqalpoq tilining o'ziga xosligini saqlagan holda, uni boshqa turkiy tillarga yaqinlashtirishga qaratilgan.

Asosiy mavzular

  • Qoraqalpoq alifbosining shakllanish tarixi: Qoraqalpoq tilida qo'llanilgan turli alifbolar: arab, latin (bir necha bosqich), kirill. Har bir alifboning qo'llanilish davri, xususiyatlari va islohotlari ko'rib chiqilgan. Alifbolarning o'zgarishi tilning rivojlanish bosqichlari bilan bog'langan.
  • Qoraqalpoq orfografiyasi: Orfografiya qoidalari, imlo masalalari, so'zlarning to'g'ri yozilishi, unlilar va undoshlarning qo'llanilishi kabi masalalar yoritilgan. Qoraqalpoq orfografiyasiga kiritilgan o'zgarishlar va ularning sabablari tahlil qilingan.
  • Tilshunoslarning qarashlari: Tilshunos olimlarning qoraqalpoq tili alifbosi va orfografiyasi borasidagi fikrlari, takliflari va bahslari keltirilgan. Olimlarning qarashlari tilning rivojlanishiga ta'sir ko'rsatgan.
  • Qoraqalpoq alifbosining lotin grafikasi asosidagi yangi varianti: Yangi alifboning harflar tarkibi, unlilar va undoshlarning ifodalanishi, imlo qoidalari batafsil tushuntirilgan. Yangi alifboning afzalliklari va kamchiliklari muhokama qilingan.
  • Qoraqalpoq tilining imlo qoidalariga kiritilgan o'zgartirishlar: So'z boshida keladigan 'ye' harfining ishlatilishi va uning qoidalari batafsil tushuntirilgan. Shuningdek o'zlashma so'zlarda keladigan 'c' harfining ishlatilish tartibi keltirilgan.