Mеhnаtni muhofаzа qilish
Ushbu kitob talabalarga mo'ljallangan bo'lib, ularga mehnat muhofazasi, ishlab chiqarish xonalaridagi turli xavflarni aniqlash va baholash, hamda ularni bartaraf etish usullari haqida ma'lumot beradi. Kitobda ishlab chiqarish binolarining meteorologik sharoitlari, havo tarkibidagi zaharli moddalar, changlar, tabiiy yorug'lik miqdori, shovqin va tebranish kabi omillar batafsil yoritilgan. Shuningdek, elektr qurilmalarining xavfsizligi va shaxsiy himoya vositalariga ham alohida e'tibor qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Ishlab chiqarish binolarida meteorologik sharoitlarni o'rganish: Ushbu mavzu ishlab chiqarish binolaridagi harorat, namlik, havo harakati tezligi va atmosfera bosimi kabi meteorologik omillarni o'lchash va baholash usullarini o'z ichiga oladi. Talabalar ushbu omillarning inson salomatligiga ta'sirini va ularni me'yorlashtirish usullarini o'rganadilar.
- Ishlab chiqarish xonasida havo tarkibidagi zaharli moddalarning konsentratsiyasini aniqlash: Bu mavzu zaharli gaz va bug'larning konsentratsiyasini aniqlash usullarini, ularni yo'l qo'yiladigan konsentratsiyalar bilan solishtirishni va zaharlanishning oldini olish choralarini o'z ichiga oladi. Talabalar gaz analizatorlari va boshqa asboblar bilan ishlashni o'rganadilar.
- Ishlab chiqarish xonasida havo tarkibidagi zaharli changlar konsentratsiyasini aniqlash: Bu mavzu havoda chang miqdorini aniqlash usullarini, changning inson salomatligiga ta'sirini va changni kamaytirish choralarini o'z ichiga oladi. Gravitasion tortishish va sanash usullari batafsil yoritiladi.
- Ishlab chiqarish xonalarida tabiiy yorug'lik miqdorini aniqlash: Bu mavzu tabiiy yorug'likni o'lchash usullarini, yorug'likning inson salomatligiga va ish unumdorligiga ta'sirini, hamda yorug'likni me'yorlashtirish usullarini o'z ichiga oladi. Talabalar lyuksmetrlar bilan ishlashni o'rganadilar.
- Ishlab chiqarish joylarida shovqinni aniqlash: Bu mavzu shovqinning inson salomatligiga ta'sirini, shovqinni o'lchash usullarini va shovqinni kamaytirish choralarini o'z ichiga oladi. Talabalar shovqin o'lchagichlar bilan ishlashni o'rganadilar.
- Ishlab chiqarish joylarida tebranishni aniqlash: Bu mavzu tebranishning inson salomatligiga ta'sirini, tebranishni o'lchash usullarini va tebranishni kamaytirish choralarini o'z ichiga oladi. Talabalar tebranish o'lchagichlar bilan ishlashni o'rganadilar.
- Elektr qurilmalarini izolyasiya-qobig'i qarshiligini aniqlash: Ushbu mavzu elektr qurilmalarining xavfsizligini ta'minlash uchun izolyasiya qarshiligini o'lchash usullarini o'rgatadi. Talabalar megaommetr bilan ishlashni o'rganadilar.
- Shaxsiy himoya vositalari: Bu mavzu turli xil shaxsiy himoya vositalarining turlari, qo'llanilishi va talablarini o'z ichiga oladi. Talabalar himoya kostyumlari, maxsus kiyimlar, oyoq kiyimlari, nafas olish organlarini himoya qilish vositalari va boshqa vositalar haqida ma'lumot oladilar.
- Yong'inni o'chirish birlamchi vositalari: Ushbu mavzu yong'inni o'chirish uchun ishlatiladigan turli xil vositalar, ularning tuzilishi, qo'llanilishi va xususiyatlarini o'rganishga bag'ishlangan.