Vokal

Ushbu kitob, bo'lajak vokal ijrochilariga va o'qituvchilarga mo'ljallangan bo'lib, unda vokal san'ati, nafas olish texnikasi, diksiya va ovozni to'g'ri shakllantirish kabi muhim mavzular yoritilgan. Qo'llanma, O'zbekiston Madaniyat vazirligi tomonidan tasdiqlangan va oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Ovoz apparati haqida qisqacha ma'lumot: Ushbu bo'limda ovoz hosil bo'lishida ishtirok etuvchi a'zolar, ularning tuzilishi va vazifalari haqida qisqacha ma'lumotlar berilgan. Xiqildoq, kekirdak, o'pka, diafragma kabi a'zolarning ahamiyati tushuntirilgan.
Ovoz (Tovush) tashkil etilish jarayoni: Bu mavzu, tovushning paydo bo'lishi, uning fizik xususiyatlari va inson organizmidagi jarayonlar bilan bog'liqligini tushuntiradi. Tovush burmalari tebranishi, nafas olish va tovushning shakllanish mexanizmlari batafsil yoritilgan.
Nafas olishning ichki tuzilishi: Nafas olish jarayoni nafaqat hayotiy zarurat, balki vokal san'ati uchun ham muhim asosdir. Bu bo'limda nafas olish a'zolari, diafragma, ko'krak qafasi va ularning vokal ijrodagi ahamiyati haqida ma'lumot beriladi.
Ovoz apparati a’zolari (organi): Ushbu mavzu, og'iz bo'shlig'i, halqum, burun va boshqa rezonator a'zolarining tuzilishi va vazifalarini ochib beradi. Har bir a'zoning vokal texnikasidagi roli batafsil tushuntirilgan.
Niqobdagi ijro tushunchasi: Bu bo'lim, vokal ijrosida "niqob" tushunchasining ahamiyatini ochib beradi. Ovozning rezonansi, tembr va yuz ifodalari orqali yaratiladigan his-tuyg'ular haqida ma'lumotlar berilgan.
Vokalda esnash: Esnash, vokal texnikasida muhim element hisoblanadi. Bu bo'limda to'g'ri esnash orqali ovozni to'g'ri yo'naltirish va rezonansni yaxshilash usullari ko'rsatilgan.
Ijroda xiqildoq (halqum): Hiqildoq, ovoz paydo bo'ladigan asosiy a'zo sifatida muhim ahamiyatga ega. Uning tuzilishi, vazifalari va vokal jarayonidagi roli batafsil yoritilgan.
Ovoz registrlari haqida: Ovoz registrlari, ularning turlari (ko'krak, bosh, mikst) va har bir registrning o'ziga xos xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan. Registrlarni to'g'ri boshqarish va ularni uyg'unlashtirish usullari tushuntirilgan.
Ovozlarning klassifikasiyasi: Ayol va erkak ovozlarining turlari, ularning diapazonlari va tembr xususiyatlari batafsil tavsiflangan.
Ovoz bilan ishlashning keyingi bosqichlari: Ushbu bo'limda ovozni diapazonini kengaytirish, tezkorligini oshirish, intonatsiyani yaxshilash va turli vokal usullarini o'zlashtirish bo'yicha maslahatlar berilgan.
Rezonator nima?: Rezonatorlar, tovushni kuchaytirish va boyitish vazifasini bajaruvchi a'zolar sifatida muhimdir. Ular burun bo'shlig'i, halqum va boshqa bo'shliqlardan iborat.
Diksiya: Diksiya, so'zlarni aniq va ravshan talaffuz qilish san'ati sifatida muhimdir. Bu bo'limda nutq apparatini rivojlantirish va so'zlarni to'g'ri talaffuz qilish bo'yicha mashqlar berilgan.
Artikulyatsion apparat. Diksiya: Artikulyatsion apparat, nutq tovushlarini hosil qilishda ishtirok etuvchi a'zolar majmui. Bu bo'limda artikulyatsiya jarayonini yaxshilash bo'yicha maslahatlar va mashqlar berilgan.