«Мантиқ, ахлоқшунослик, нафосатшунослик» фанларидан маърузалар матни

Ushbu matn O'zbekiston Respublikasi oliy o'quv yurtlari bakalavriat bosqichi talabalari uchun mo'ljallangan «Mantiq, axloqshunoslik, nafosatshunoslik» fanlaridan ma'ruzalar matni hisoblanadi. Unda mantiq ilmining predmeti, ahamiyati, ta'fakkurning asosiy shakllari, axloqshunoslikning tadqiqot doirasi, san'atning nafosatli mohiyati kabi masalalar yoritilgan.

Asosiy mavzular

• Mantiq ilmining predmeti, ahamiyati. Formal mantiqning asosiy qonunlari: Mantiq ilmining ta'fakkur bilan bog'liqligi, bilish jarayonida tutgan o'rni, hissiy bilish shakllari, mantiqning vazifalari va inson jamiyatidagi ahamiyati haqida ma'lumot beriladi. Ta'fakkurning shakllari va formal mantiq qonunlari tushuntiriladi.
• Tushuncha. Hukum: Tushunchaning ta'fakkur shakli sifatidagi mohiyati, hosil bo'lish usullari, mazmuni va hajmi, hukmning mohiyati, tarkibi, turlari va xususiyatlari bayon etiladi. Hukmlarning son va sifat jihatidan birlashgan klassifikasi ko'rsatilgan.
• Xulosa chiqarish: Xulosa chiqarishning umumiy ma'lumotlari, silogizm mohiyati, aksiomalari va qoidalari, silogizm figuralari, modullari, induktiv xulosa chiqarish, analogiya va argumentlashning mantiqiy asoslari haqida so'z yuritiladi.
• Axloqshunoslikning таdqiqot doirasi: Axloqshunoslik fanining predmeti, vazifalari va boshqa fanlar bilan aloqasi ochib berilgan. Axloqning kelib chiqishi va tuzilishi, qadimgi dunyo va o'rta asrlarda axloqiy qarashlar tahlil qilingan.
• San'atning nafosatli mohiyati: San'atning vujudga kelishi va nafosatli mohiyati, turlari, badiiy ijod nafosatli faoliyatning bir turi sifatida, shaxs kamolotida nafosatli tarbiyaning ahamiyati kabi masalalar ko'rib chiqiladi.