Таълим жараёнида толерантликни шакллантириш муаммолари

Мақолада таълим жараёнида толерантликни шакллантириш муаммолари таҳлил қилинган. Толерантлик кўп миллатли жамиятда ижтимоий тенгликка етишиш, тинч-тотувликни сақлаш, фарқларни тан олиш, ўз маданиятини устун қўймасликдир. Толерантликни тарбиялаш психологияси, Ж.Келлининг дунёни тушуниш ғояси, когнитив мураккаблик тушунчаси, ижтимоий кўникмалар, ўзини вазмин тутиш, инсон ҳуқуқларини ўрганиш каби масалалар кўриб чиқилган.

Asosiy mavzular

Толерантликнинг аҳамияти: Толерантлик кўп миллатли жамиятда ижтимоий тенгликка эришиш ва тинч-тотувликни сақлашнинг асосидир. Диний, маданий ва ҳаётий фарқларни тан олишни англатади.
Ж.Келлининг когнитив назарияси: Ҳар бир инсон дунёни ўзича тушунишга ҳақли. Инсон воқеаларни ўз тушунчаси орқали баҳолайди ва воқеанинг мазмунини ўзи аниқлайди. Ж.Келли когнитив мураккаблик тушунчасини фанга киритган.
Толерантликни шакллантириш йўналишлари: Толерант инсонни шакллантириш учун ижтимоий кўникмаларни ривожлантириш, ўзини бошқалар билан тинч яшашга ўргатиш лозим. Шунингдек, ўзини вазмин тута олиш ва инсон ҳуқуқларини ўрганиш муҳимдир.
Психологик вазминлик: Г.В.Солдатова толерантликни психологик вазминликни шакллантириш сифатида қарайди ва уни ривожлантиришнинг турли шаклларини таъкидлайди. Бу ўз-ўзини бошқара олиш қобилиятини ривожлантиришни ўз ичига олади.
Толерантлик тарбиясининг элементлари: Ёш авлодда толерантликни тарбиялаш дунёнинг турли-туманлигини тушунтириш, миллатларнинг фарқларини тушуниш, ўзаро тинч-тотувликда яшашга ўргатиш, маъсулиятни сезиш ва вазминликни кучайтиришни ўз ичига олади.