Прикладная механика

Ushbu o'quv qo'llanma O'zbekiston Respublikasi oliy o'quv yurtlarining nomexanika mutaxassisliklari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, mashinalar mexanikasi asoslarini o'z ichiga oladi. Qo'llanmada mashinalarning tuzilishi, mexanizmlarning kinematikasi va dinamikasi, materiallar qarshiligi kabi asosiy mavzular ko'rib chiqiladi. Nazariy materiallar amaliy misollar bilan mustahkamlanadi.

Asosiy mavzular

Mashinalar tuzilishi: Mashinalarning asosiy qismlari, ularning vazifalari va o'zaro bog'liqligi. Mashinalarning turlari va ularning qo'llanilish sohalari.
Mexanizmlar kinematikasi: Mexanizmlarning tuzilishi va kinematik xususiyatlari. Kinematik juftliklar va zvenolar. Tezliklar va tezlanishlarni aniqlash usullari.
Mexanizmlar dinamikasi: Mashinalar dinamikasining asosiy qonunlari. Inertsiya kuchlari va momentlari. Mashinalarning muvozanati.
Materiallar qarshiligi asoslari: Materiallarning mexanik xususiyatlari. Kuchlanishlar va deformatsiyalar. Mustahkamlik shartlari. Oddiy va murakkab qarshilik holatlari.
Tishli g'ildirakli uzatmalar: Tishli g'ildirakli uzatmalarning turlari va ularning geometriyasi. Tishli g'ildirakli uzatmalarning kinematik va dinamik hisoblari.
G'ildirakli uzatmalar: G'ildirakli uzatmalarning turlari, tuzilishi, afzallik va kamchiliklari.
Zanjirli uzatmalar: Zanjirli uzatmalarning turlari, tuzilishi, afzallik va kamchiliklari.
Kulisali mexanizmlar: Kulisali mexanizmlarning tuzilishi, afzallik va kamchiliklari.