Хўжалик процессуал ҳуқуқи
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Adliya Vazirligi tomonidan tavsiya etilgan, Toshkent Yuridik kolleji uchun mo‘ljallangan darslikdir. Darslik xo‘jalik protsessual huquqining asosiy tushunchalari, prinsiplari, manbalari, subyektlari, isbotlash, sud xarajatlari, muddatlari va boshqa muhim masalalarni yoritadi. Kitobda sud ishini yuritish tartibi, apellyatsiya, kassatsiya va nazorat instansiyalarida ishlarni ko‘rish, sud hujjatlarini ijro etish kabi protsessual bosqichlar batafsil tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Xo‘jalik protsessual huquqining tushunchasi, predmeti va tizimi: Xo‘jalik protsessining tushunchasi va uning bosqichlari, xo‘jalik protsessual huquqining predmeti va tizimi, xo‘jalik protsessual huquqining boshqa huquqiy fanlar bilan o‘zaro bog‘liqligi, xo‘jalik protsessual huquqining manbalari ko'rib chiqiladi.
- Xo‘jalik protsessual huquqining tamoyillari (prinsiplari): Xo‘jalik protsessual huquqining asosiy prinsiplari, sud tizimi, odil sudlov, qonuniylik, tenglik, oshkoralik, sud hujjatlarining majburiyligi kabi tamoyillar mohiyati yoritilgan.
- Xo‘jalik sudlariga ishlarning taalluqliligi va sudlovliligi: Xo‘jalik sudlariga taalluqli ishlar tushunchasi, ularning turlari va mezonlari, sudlovlilik tushunchasi va turlari, ishlarni bir xo‘jalik sudidan boshqasiga o‘tkazish tartibi bayon etilgan.
- Xo‘jalik protsessual huquqiy munosabat va uning subyektlari: Huquqiy munosabat tushunchasi, xo‘jalik protsessual huquqiy munosabatning elementlari, xo‘jalik protsessida subyektlar va ularning turlari, sudning o‘rni yoritilgan.
- Xo‘jalik protsessida isbotlash va dalillar: Isbotlash tushunchasi, uning predmeti, dalillar tushunchasi va tasnifi, isbotlashdan ozod etish asoslari, dalillarni ta’minlash masalalari ko'rib chiqilgan.
- Sud xarajatlari va jarimalar: Sud xarajatlari tushunchasi va uning turlari, davlat boji va uni to‘lash tartibi, davlat bojiini qaytarish uchun asoslar, taraflar o‘rtasida sud xarajatlarini taqsimlash, sud jarimalari va ularni solish tartibi yoritilgan.
- Xo‘jalik protsessual muddatlar: Protsessual muddatlar tushunchasi, ularning turlari va ahamiyati, protsessual muddatlarni to‘xtatish, tiklash va uzaytirish uchun asoslar bayon etilgan.
- Da’vo tushunchasi va elementlari: Da’vo tushunchasi, da’vo elementlari, da’vo qo‘zg‘atish huquqi, da’vo talablarini qo‘shish va ajratish, da’voga nisbatan javobgarning himoyaga bo‘lgan huquqi ko'rib chiqiladi.
- Xo‘jalik ishlarining sudda ko‘rilishi: Sudda ish ko‘rish tushunchasi va uning ahamiyati, sud majlisining asosiy bosqichlari, xo‘jalik sudi majlisini o‘tkazish tartibi, taraflarning kelishuv bitimi yoritiladi.
- Xo‘jalik sudining hujjatlari: Xo‘jalik sudining hujjatlari tushunchasi va turlari, xo‘jalik sudining hal qiluv qarori, xo‘jalik sudi ajrimi kabi masalalar yoritilgan.
- Alohida toifadagi ishlar bo‘yicha xo‘jalik sudlarida ish yuritish: Bankrotlik to‘g‘risidagi ishlar, yuridik ahamiyatga ega bo‘lgan faktlarni belgilash to‘g‘risidagi ishlar va ularni ko‘rish tartibi bayon etilgan.
- Xo‘jalik sudlari qarorlarini apellyatsiya taртибида қайта кўриш: Apellyatsiya taртибида иш юритиш тушунчаси, апелляцiya тартибида шикоят бериш ва уларни субъектлари масалалари кўриб чиқилади.
- Кассация instansiyasi судида иш юритиш: Кассация сўзининг маъноси ҳақида гапириб беринг. Кассация тартибида иш юритиш хўжалик процессуал қонунчилигига қачон киритилган?
- Назорат тартибида иш юритиш: Олий хўжалик суди Раёсати томонидан протестни кўриш тартиби юзасидан маълумотлар берилган
- Хўжалик судининг қонуний кучга кирган суд ҳужжатларини янги очилган ҳолатлар бўйича қайта кўриш: Ko’rib chiquvchi sudning ish faoliyatida ish yuritishning yangi ochilgan holatlar bo’yicha yangi tartibi haqida gapiradi.
- Sud hujjatlarini ijro этиш: Ittifoqchilik harakatlari va ularning tartibi
- Чет эл ташкилотлари, халқаро ташкилотлар ва тадбиркорлик фаолиятини амалга ошираётган Чет эллик фуқаролар, фуқаролиги бўлмаган шахслар иштирокидаги ишларни юритиш: Tashkilotchilar va ishtirokchilar o'rtasida munosabatlarning yasalishi yuzasida hukmlar chiqariladi, ammo tadbirkorlik faoliyatini tashkil etadigan boshqa maxsus tashkilotlar va shaxslarning qonuniy va asosiy jihatlari ham mavjud