Замонавий касбий компетенцияли ўқитувчи таълим, жамият ривожланишининг асосий объекти
Maqolada zamonaviy kasbiy kompetensiyali o'qituvchi ta'limi va uning jamiyat rivojlanishidagi roli muhokama qilinadi. Ta'limning jamiyatdagi o'rni, ta'lim tizimining evolyutsiyasi, formal va norasmiy ta'lim turlari, o'qituvchining roli va kompetensiyalari, shuningdek, ta'lim jarayonida o'qituvchi va o'quvchi o'rtasidagi munosabatlar tahlil qilinadi.
Asosiy mavzular
- Ta'limning jamiyatdagi o'rni: Ta'lim jamiyatning normal faoliyati va rivojlanishida muhim o'rin tutadi. U avlodlar o'rtasida bilim, qadriyat va tajriba almashinuvini ta'minlaydi. Ta'lim insonlarni ijtimoiy normativlar va qadriyatlarga moslashtirish orqali ijtimoiylashtirish jarayonida muhim rol o'ynaydi.
- Ta'lim tizimining evolyutsiyasi: Ta'lim tizimi ibtidoiy jamoadan hozirgi zamongacha evolyutsiyani boshidan kechirgan. Ibtidoiy jamoadan boshlab, ta'lim ishlab chiqarish munosabatlarining ajralmas qismi bo'lgan. Keyinchalik ijtimoiy mehnat taqsimoti va davlat hokimiyati ta'lim institutining shakllanishiga turtki bergan. Qadimgi Yunoniston va Rimda falsafa, grammatika, san'at, adabiyot va sport kabi fanlar o'qitilgan.
- Formal va norasmiy ta'lim: Formal ta'lim maxsus tashkil etilgan muassasalarda (maktab, litsey, kollej, universitet) olib boriladi. Norasmiy ta'lim esa shaxsning do'stlari, tanishlari, tengdoshlari yoki OAVdan ma'lumot olishini nazarda tutadi. Davlat o'z fuqarolarini formal ta'lim bilan ta'minlashga mas'ul.
- O'qituvchining roli va kompetensiyalari: O'qituvchi ta'lim tizimida markaziy o'rinni egallaydi. U fanning bilimdoni, lektor, baholovchi bo'lishi kerak. Zamonaviy o'qituvchi kompetensiyali bo'lishi, tashabbuskorlik, ijodkorlik, qaror qabul qilish qobiliyatiga ega bo'lishi kerak.
- Ta'lim jarayonida o'qituvchi va o'quvchi munosabatlari: Ta'lim beruvchi va oluvchi o'rtasidagi munosabatlar ta'lim jarayonining markazida turadi. Odatda o'qituvchi yuqori, o'quvchi quyi statusga ega bo'ladi. Zamonaviy ta'limda o'qituvchi va o'quvchi o'rtasidagi munosabatlar o'zaro ma'lumot almashish jarayoniga aylanadi. Ta'lim jarayonida o'quvchi tashabbuskor bo'lishi kerak.