Фармакогнозия
Ushbu kitob farmakognoziya faniga bag'ishlangan bo'lib, unda dorivor o'simliklar, ularning tarkibi, xossalari, tahlil usullari va tibbiyotda qo'llanilishi haqida ma'lumotlar keltirilgan. Kitobda, shuningdek, o'simliklarni yetishtirish, yig'ish va saqlash, shuningdek, ularni muhofaza qilish masalalari ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Farmakognoziya fanining maqsadi va vazifalari: Farmakognoziyaning asosiy maqsadi dorivor o'simliklarni o'rganish, ularning kimyoviy tarkibini aniqlash va fitopreparatlar yaratish uchun manba sifatida baholashdan iborat. Fanning vazifalari dorivor o'simliklarni muhofaza qilish, ularning resurslaridan oqilona foydalanish va yangi fitopreparatlar yaratishni o'z ichiga oladi.
- Dorivor o'simliklarni tayyorlash va saqlash: Dorivor o'simliklarni yig'ish vaqti, usullari, quritish sharoitlari va saqlash qoidalari keltirilgan. O'simliklarning sifati va tarkibidagi biologik faol moddalar miqdori yig'ish, quritish va saqlash sharoitlariga bog'liq.
- Dorivor o'simliklar mahsulotlarini standartlash: Dorivor o'simliklar mahsulotlarini standartlash jarayoni, uning maqsadlari va vazifalari bayon etilgan. Davlat farmakopeyasi (DF) va me'yoriy-texnik hujjatlar (MTX)ning ahamiyati ko'rsatilgan.
- Dorivor o'simliklarning kimyoviy tarkibi va tasnifi: Dorivor o'simliklarning kimyoviy tarkibi, asosiy biologik faol moddalar, ularning tasnifi va ahamiyati haqida ma'lumotlar berilgan. O'simliklarning turli organlarida kimyoviy moddalar miqdori va sifatidagi o'zgarishlar ko'rsatilgan.
- Maxsus farmakognoziya: Kitobning asosiy qismi bo'lib, unda polissaxaridlar, vitaminlar, lipidlar, terpenoidlar, alkaloidlar, glikozidlar, fenollar va boshqa biologik faol moddalarni saqlovchi dorivor o'simliklar va mahsulotlar batafsil yoritilgan.
- Hayvonlardan olinadigan dorivor mahsulotlar: Asalarichilik mahsulotlari (asal, mum, propolis, zahari) va ularning tibbiyotda qo'llanilishi batafsil tasvirlangan. Zuluklardan foydalanish ham yoritilgan.