Нефть ва газ қазиб олиш техникаси ва технологияси
Ushbu kitob neft va gaz sanoatiga oid asosiy bilimlarni beradi. Unda neft va gaz konlarini qidirish, ishlatish, ta'mirlash, va uzatish texnologiyalari batafsil yoritilgan. Kitob talabalarga va soha mutaxassislariga mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Neft va gaz sanoatining rivojlanish tarixi va holati: O'zbekistonda neft va gaz sanoatining shakllanishi, qazib olish usullari, va so'nggi yillardagi yangilanishlar ko'rib chiqilgan.
- Qatlam energiyasi manbalari: Neft va gaz qatlamlarida mavjud bo'lgan energiya turlari, ularning qazib olish jarayoniga ta'siri, va ishlatilish xususiyatlari tahlil qilingan.
- Neft va gaz uyumlariga ta'sir etish usullari: Neft va gaz qazib olishni ko'paytirish uchun qo'llaniladigan turli usullar (suv haydash, gaz haydash, issiqlik usullari, kimyoviy ta'sirlar) batafsil bayon etilgan.
- Neft va gaz quduqlarining tuzilishi: Quduq konstruksiyasi elementlari, ularning vazifalari, burg'ulash jarayonida qo'llaniladigan texnikalar va xavfsizlik choralari o'rganilgan.
- Quydiq tubiga ta'sir etish usullari: Quduq unumdorligini oshirish uchun quduq tubiga mexanik, kimyoviy, va fizik ta'sir etish usullari tahlil qilingan.
- Quduqlarni ishga tushirish va sinash: Quduqlarni ishga tushirish texnologiyalari, tadqiqot usullari (dinamometriya, bosimni tiklash), va olingan ma'lumotlarni tahlil qilish ko'rsatilgan.
- Quduqlardan suyuqlikni ko'tarish: Quduqlardan suyuqlikni ko'tarishning nazariy asoslari, gazlift usuli, chuqur nasoslar, ularning afzalliklari va kamchiliklari batafsil yoritilgan.
- Neft, gaz va suvni yig'ish va tayyorlash: Qazib olingan mahsulotni yig'ish, gazdan tozalash, suvsizlantirish, va transportga tayyorlash jarayonlari bayon etilgan.
- Mehnat muhofazasi va atrof-muhitni himoya qilish: Neft va gaz sanoatida xavfsizlik qoidalari, atrof-muhitni muhofaza qilish choralari, va texnologik jarayonlarning ekologik xavfsizligini ta'minlash usullari keltirilgan.