Политологиянинг сиёсий фанлар тизимида тутган ўрни ва роли
Ushbu kitob siyosatshunoslik fanining asosiy tushunchalari, nazariyalari va amaliy jihatlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda siyosiy tizimlar, hokimiyat, elita, partiyalar, mafkuralar, millatlararo munosabatlar, xavfsizlik va barqarorlik kabi mavzular batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Siyosatshunoslik fanining predmeti va roli: Siyosatshunoslikning siyosiy fanlar tizimidagi o'rni, ob'ekti, predmeti, maqsadi va vazifalari, uslublari, asosiy kategoriyalari va tushunchalari bayon etilgan. Shuningdek siyosatshunoslik va boshqa siyosiy fanlar o'rtasidagi aloqalar ko'rsatib o'tilgan.
- Siyosiy qarashlar va ta'limotlar: Siyosiy ta'limotlarning shakllanishi va rivojlanishi, qadimgi dunyo va o'rta asrlardagi siyosiy qarashlar, Uyg'onish davri siyosiy fikrlari, yangi davr va XIX asrdagi siyosiy qarashlar tahlil qilingan.
- Siyosiy hayot va jarayonlar: Siyosiy hayotning mohiyati, siyosiy jarayonlar, siyosiy institutlar va tashkilotlar, siyosiy elita va liderlik, siyosiy ong va madaniyat, shuningdek O'zbekistonda siyosiy jarayonlar xususiyatlari yoritilgan.
- Siyosiy tizim: Siyosiy tizim tushunchasi, uning tuzilishi, elementlari, funksiyalari, turlari, barqarorligi, hamda O'zbekistonning siyosiy tizimi xususiyatlari bayon etilgan.
- Demokratiya: Demokratiya tushunchasi, shakllari, tamoyillari, afzalliklari va kamchiliklari, jahon tajribasi, hamda O'zbekistonda demokratiyaning rivojlanish yo'llari tahlil qilingan.
- Siyosiy hokimiyat: Hokimiyat tushunchasi, siyosiy hokimiyatning mohiyati, tuzilishi, resurslari, legitimligi, tiplari va funksiyalari, siyosiy hokimiyatga erishish, uni saqlab qolish va amalga oshirish yo'llari yoritilgan.
- Siyosiy hayot va ko'ppartiyaviylik: Siyosiy partiyalar va ularning jamiyatdagi o'rni, faoliyati, turlari, ko'ppartiyaviylikning mohiyati, O'zbekistonda siyosiy partiyalar tizimining shakllanishi va rivojlanishi tahlil qilingan.
- Siyosiy ong: Siyosiy ong tushunchasi, tarkibi, darajalari, funksiyalari, shakllanish omillari, o'z-o'zini anglash, turlari, jahon siyosatidagi ahamiyati va roli yoritilgan.
- Siyosat va mafkura: Mafkura va siyosat tushunchalari, siyosiy hayotda mafkuraviy manfaatlarning turli hilligi, kurashi va monandligi, mustaqillik va milliy mafkuraga bo'lgan ehtiyoj masalalari ko'rib chiqilgan.
- Xalqaro xavfsizlik: Xalqaro xavfsizlik, barqarorlik va taraqqiyot tushunchalari, ularning o'zaro bog'liqligi, xalqaro xavfsizlikni ta'minlashda xalqaro va mintaqaviy tashkilotlarning roli yoritilgan.
- Mintaqaviy mojarolar: Mintaqaviy mojarolarning kelib chiqish sabablari, fuqarolar urushi, millatlararo harbiy-siyosiy to'qnashuv, separatizm kabi ko'rinishlari, hamda mintaqaviy mojarolarning yechimi va mexanizmida siyosiy yo'lning afzalligi masalalari ko'rib chiqilgan.