Рус тили фанидан услубий қўлланма

Ushbu kitob oʻzbek auditoriyasi uchun moʻljallangan rus tili grammatikasi va fonetikasi boʻyicha qoʻllanma hisoblanadi. Unda rus tilining asosiy fonetik qonuniyatlari, unli va undosh harflarning talaffuzi, urgʻu, boʻgʻin kabi mavzular yoritilgan. Shuningdek, morfologiya, soʻz tarkibi, soʻz turkumlari, ot, sifat, son, olmosh, feʼl kabi grammatik kategoriyalar hamda ularning oʻzbek tilidagi muqobillari bilan qiyosiy tahlili berilgan. Qoʻllanma oʻzbek tilida soʻzlashuvchi talabalarga rus tilini oʻrganishda yordam berishga qaratilgan boʻlib, mavzular sodda va tushunarli tilda bayon etilgan, jadval va misollar bilan mustahkamlangan.

Asosiy mavzular

Fonetika: Rus tilidagi tovushlar, ularning talaffuzi, unli va undosh harflar, boʻgʻin, urgʻu, transkripsiya qoidalari kabi mavzularni oʻz ichiga oladi. Fonetik hodisalar oʻzbek tili bilan qiyoslanadi.
Morfologiya: Soʻz tarkibi (oʻzak, qoʻshimchalar), soʻz turkumlari (ot, sifat, son, olmosh, feʼl, ravish, undov, bogʻlovchi, yuklama), ularning grammatik xususiyatlari, turli kelishik va zamonlarda oʻzgarishi kabi masalalar koʻrib chiqiladi.
Ot (Imya sushchestvitelnoe): Otning grammatik xususiyatlari, jinsi, soni, kelishiklari, atoqli va turdosh otlar, jonli va jonsiz otlar, otlarning turli kelishiklarda tuslanishi.
Sifat (Imya prilagatelnoe): Sifatning grammatik xususiyatlari, turlari (asliy, nisbiy, egalik), darajalari (oddiy, qiyosiy, orttirma), toʻliq va qisqa sifatlar, sifatlarning turli kelishiklarda tuslanishi.
Son (Imya chislitelnoe): Sonning grammatik xususiyatlari, turlari (miqdor, tartib, jamlovchi), sonlarning turli kelishiklarda tuslanishi, kasr sonlar.
Olmosh (Mestoimenie): Olmoshning grammatik xususiyatlari, turlari (shaxs, oʻzlik, koʻrsatish, soʻroq, nisbiy, belgilash, boʻlishsizlik, gumon), olmoshlarning turli kelishiklarda tuslanishi.
Feʼl (Glagol): Feʼlning grammatik xususiyatlari, turlari (oʻtimli, oʻtimsiz, qaytish), zamonlari (hozirgi, oʻtgan, kelasi), mayllari (aniqlik, buyruq, shart), tuslanishi (birinchi va ikkinchi tuslanish), feʼl sifat va ravishdoshi.
Gap tuzilishi (Sintaksis): Gapning bosh va ikkinchi darajali bo’laklari (ega, kesim, aniqlovchi, to’ldiruvchi, hol), so’z birikmalari, gap turlari (darak, so’roq, undov), sodda va qo’shma gaplar, bog’lovchi va ayiruvchi so’zlar