1917-1924 йилларда Фарғона водийси шаҳарларида миллий театр
Мақолада 1917-1924 йилларда Фарғона водийси шаҳарларида миллий театрнинг ташкил топиши ва ривожланиши, Ҳамзанинг бу жараёндаги роли, театр труппаларининг фаолияти, репертуари ва уларнинг халқ орасидаги аҳамияти ҳақида маълумот берилади. Шунингдек, Андижон, Наманган ва Қўқон шаҳарларида театрларнинг ташкил этилиши ва уларнинг кейинги фаолияти ёритилган.
Asosiy mavzular
- Миллий театрнинг ташкил топиши: Совет ҳокимияти ўрнатилгач, миллий театр мафкуравий восита сифатида шакллантирилган. Фарғона водийсида адабиёт, мусиқа ва театр соҳасида Ҳамзанинг ўрни катта бўлган. Унинг саъй-ҳаракатлари билан кўплаб шаҳарларда театрлар ташкил этилган.
- Ҳамзанинг роли: Ҳамзанинг маориф, адабиёт, мусиқа ва театр соҳасига бағишланган асарлари ёшлар ўртасида кенг тарқалган. Унинг раҳбарлиги ва иштироки билан 1918-1919 йилларда Фарғона вилоятининг бир қатор шаҳарларида маҳаллий театрлар ташкил этилган.
- Театр труппаларининг фаолияти: Труппалар асосан Ҳамзанинг асарларидан иборат репертуарни намойиш этган. Уларнинг фаолияти шаҳар маорифи томонидан қўллаб-қувватланган ва артистларга маош тўланган. Труппалар гастроллар уюштириб, халқ орасида машҳурликка эришган.
- Андижон театри: 1918 йилда Андижонда ҳам бадиий ҳаваскорлик труппаси ташкил этилган. 1919 йилда “Бирлашган Андижон труппаси” ташкил этилган ва унга Ҳамза ташриф буюрган. 1919 йил охирида Андижон ҳаваскорлик труппаси “Ўзбек давлат труппаси”га айлантирилган.
- Наманган театри: 1918 йилда Наманганда «Шарқ» театр труппаси ташкил қилинган. 1919 йилда «Кўк кўйлак» труппаси ташкил этилади. 1931 йилга келиб, «Кўк кўйлак», «Шарқ» труппалари негизида Наманган театри ташкил топган.