Миллий ғоя, маънавият асослари ва ҳуқуқ таълими йўналиши учун
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasida ekologiya huquqining o'rni, ahamiyati, atmosfera havosini muhofaza qilish, tabiat boyliklaridan oqilona foydalanish, ekologik qonunbuzarlik uchun javobgarlik kabi masalalarni o'rganadi.
Asosiy mavzular
- Ekologiya huquqining tushunchasi, predmeti, tamoyillari va tizimi: Ekologiya huquqi tabiat va jamiyat o'rtasidagi munosabatlarni huquqiy tartibga solishni o'rganadi. Uning predmeti atrof-tabiiy muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va aholining ekologik xavfsizligini ta'minlash bilan bog'liq ijtimoiy munosabatlardir.
- Ekologiya huquqining manbalari: Ekologiya huquqining manbalari qonunlar, farmonlar, qarorlar, nizomlar va boshqa me'yoriy hujjatlardan iborat. Ularga Konstitutsiya, tabiatni muhofaza qilish to'g'risidagi qonun, yer kodeksi, suv kodeksi va boshqalar kiradi.
- Ekologiya sohasida davlat boshqaruvi: Ekologiya sohasida davlat boshqaruvi atrof-muhitni muhofaza qilish va tabiatdan foydalanishni tashkil etishda namoyon bo'ladi. Uni davlat organlari amalga oshiradi va u ijtimoiy boshqaruvning tarkibiy qismi hisoblanadi.
- Ekologik qonunbuzarlik uchun javobgarlik: Ekologik qonunbuzarlik uchun javobgarlik intizomiy, ma'muriy, fuqarolik va jinoiy bo'lishi mumkin. U ekologik qonunchilikni buzganlik uchun qo'llaniladigan jazo choralarini nazarda tutadi.
- Yerlarni muhofaza qilish va ulardan foydalanishning huquqiy holati: Yerlarni muhofaza qilish tuproqni unumdorligini saqlash, eroziyaga qarshi kurashish, ifloslanishni oldini olish kabi tadbirlarni o'z ichiga oladi. Yerlardan foydalanish qonun hujjatlari bilan tartibga solinadi.
- Yer osti boyliklarining huquqiy holati: Yer osti boyliklaridan oqilona foydalanish, ularni muhofaza qilish va ularni qayta tiklash (rekultivatsiya) bo'yicha chora-tadbirlar ko'rishni nazarda tutadi. Ulardan foydalanish tartibi qonun bilan belgilanadi.
- Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va ulardan foydalanishning huquqiy holati: Hayvonot dunyosini muhofaza qilish ularning turlarini saqlash, yashash muhitini muhofaza qilish va ulardan oqilona foydalanishni o'z ichiga oladi. Ov qilish va baliq ovlash qoidalari qonun bilan tartibga solinadi.
- Atmosfera havosini muhofaza qilishning huquqiy holati: Atmosfera havosini muhofaza qilish havo ifloslanishini oldini olish, zararli moddalarni kamaytirish va tozalash texnologiyalarini joriy etishni o'z ichiga oladi. Havo sifatini nazorat qilish davlat organlari tomonidan amalga oshiriladi.