Tabiatshunoslikni o’qitish metodikasi - pedagogik fan sifatida

Kitobda O'zbekiston Respublikasida boshlang'ich sinflarda tabiatshunoslik fanining o'qitilishi, darslarning tashkil etilishi, o'qitish metodlari, ko'rgazmali qurollar, sinfdan tashqari ishlar va turli xil dars shakllari haqida ma'lumot berilgan.

Asosiy mavzular

Tabiatshunoslikni o'qitish metodikasi – pedagogik fan sifatida: Ushbu mavzu tabiatshunoslik o'qitish metodikasining predmeti, vazifalari, fan sifatida pedagogika bilan bog'liqligi kabi masalalarni o'z ichiga oladi. Shuningdek, fanning asosiy vazifalari va boshlang'ich sinf o'qituvchilarini tayyorlashning ahamiyati yoritilgan.
Sharq mutafakkirlarining insonni o'rab turgan tabiat bilan aloqalari haqidagi qarashlari: Mazkur mavzuda O'rta Osiyo mutafakkirlarining ilg'or g'oyalari, buyuk allomalar (Farobiy, Xorazmiy, Beruniy, Ibn Sino, Ulug'bek, Bobur)ning tabiatshunoslikka oid qarashlari ko'rib chiqiladi.
Tabiatshunoslikni o'qitish metodikasi fanining qisqacha tarixi. O'zbekistonning boshlang'ich sinflarida tabiatshunoslikning o'qitilishi: Bu mavzu tabiatshunoslikni o'qitish metodikasining qisqacha tarixini, O'zbekistonda boshlang'ich sinflarda tabiatshunoslikning o'qitilish bosqichlarini, fanga hissa qo'shgan metodist olimlarni o'z ichiga oladi.
Tabiatshunoslik fanini o'qitishda ta'lim integratsiyasi va innovatsiyasi: Ushbu mavzu hozirgi milliy pedagogika, pedagogik texnologiya, ta'lim mazmuni, darsda o'qituvchi, pedagogik innovatsiyalar, pedagogik mahorat, pedagogik texnologiyaning shakllanishi kabi masalalarni yoritadi.
Tabiatshunoslikning ta'limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi vazifalari: Mazkur mavzu mantiqiy tafakkurni rivojlantirish, o'quvchilar ijodiy faoliyatini tashkil qilish, vatanparvarlik va baynalmilalchilikni tarbiyalash, tabiatga muhabbat va uni asrash, o'quvchilarni amaliy faoliyatga tayyorlash kabi vazifalarni o'z ichiga oladi.
Tabiatshunoslikni o'qitish tamoyillari: Ushbu mavzu tabiatshunoslikni o'qitishda muntazamlilik, o'quv materialining ilmiyligi, nazariyaning amaliyot bilan bog'liqligi, o'quvchilarning ongliligi, ko'rgazmalilik, individuallashtirish va o'lkashunoslik tamoyillari kabi didaktik prinsiplarni yoritadi.
Boshlang'ich sinflarda tabiatshunoslik fanining mazmuni: Ushbu mavzu umumta'lim va hunar maktablarining islohoti, mantiqiy fikrni rivojlantirish, o'quvchilarning ilmiy dunyoqarashini shakllantirish, tabiatshunoslik fanining ekologik ta'lim va tarbiya, shaxsiy va ijtimoiy gigiyena masalalari kabi elementlarni o'z ichiga oladi.
Boshlang'ich sinf o'quvchilarining tabiatshunoslik haqidagi tasavvur va tushunchalarini shakllantirish hamda rivojlantirishning uslubiy asoslari: Mazkur mavzu tabiatshunoslik tushunchalari, tushunchalarni tasavvurlardan farqi, umumiy tushunchalarni shakllantirish, tushunchalar mazmuni, yakka tabiatshunoslik tushunchalarini shakllantirish, tushunchalarni samarali o'zlashtirishning metodik sharoitlari kabi masalalarni yoritadi.
Tabiatshunoslikni o'qitish vositalari: Mazkur mavzu tabiatshunoslikni o'qitish vositalari, darsliklar, ko'rgazmali qurollar, plan, xarita, globuslar, ekran vositalari, modellar, sinf doskasi kabi elementlarni o'z ichiga oladi.
Tabiatshunoslikni o'qitishning moddiy bazasi: Ushbu mavzu tabiatshunoslik darslarini jihozlash, jonli tabiat burchagi, o'lkashunoslik burchagi, geografiya maydonchasi, proyeksion apparatlar, tajribalar o'tkazish uchun jihozlar kabi masalalarni qamrab oladi.
Tabiatshunoslikni o'qitishning og'zaki uslublari, ularning turlari: Ushbu mavzu hikoya, suhbat, tasviriy ko'rgazmali qurollarni ko'rsatish asosidagi suhbat, o'qilgan darslik mavzusi asosida suhbat kabi elementlarni o'z ichiga oladi.
Tabiatshunoslikni o'qitishning ko'rgazmali va kuzatish uslubi, uning turlari: Bu mavzu ko'rgazmali metodlarni, ko'rgazmalilikning tasviriy vositalarini, tabiiy jismlar bilan ishlash metodikasini, takrorlash va kuzatish masalalarini yoritadi.
1-2- sinflarda “Atrofimizdagi olam” darsligini o'qitish metodikasi: Ushbu mavzu 1-sinfda tabiatshunoslik materialini o'rganish metodikasi, kuzatishlar bilan bog'liq bo'lgan birinchi mashg'ulotni maktab o'quv-tajriba maydonida o'tkazish, mustaqil kuzatishlar o'tkazish, ikkinchi sinfda tabiatshunoslik materialini o'rganish metodikasi kabi masalalarni qamrab oladi.
3-4- sinflarda “Tabiatshunoslik”ni o'qitish metodikasi: Ushbu mavzu 3-sinfda “Tabiatshunoslik”ni o'qitish metodikasi va 4- sinfda “Tabiatshunoslik”ni o'qitish metodikasi kabi masalalarni qamrab oladi.