Ёшлар маънавий дунёқарашини шакллантиришда ҳаёт маъноси муаммосининг аҳамияти
Мақолада ёшларнинг маънавий дунёқарашини шакллантиришда ҳаёт маъноси муаммосининг аҳамияти таҳлил этилган. Инсоннинг хатти-ҳаракатлари ахлоқийлик принципларига йўғирилганлиги, ҳаётнинг мазмуни, инсон тақдири ва вазифаси каби масалалар кўриб чиқилган. Ҳаётнинг маъноси ва яшашдан мақсад ўртасидаги боғлиқлик, мақсадларнинг инсон онгидаги инъикоси ва ҳаётнинг объектив мазмуни каби тушунчаларга аниқлик киритилган. Мақолада ҳаёт маъносининг жамият ва шахсий бахт билан уйғунлиги, инсоннинг ўз олдига қўйган саволлари ва уларнинг аҳамияти, мақсадларнинг ахлоқий ва ғайриахлоқий жиҳатлари ҳамда ҳаётнинг моддий ва маънавий томонлари ҳақида фикр юритилади.
Asosiy mavzular
- Ҳаёт маъноси ва ахлоқ: Инсоннинг жамиятга ва ўзгаларга нисбатан хатти-ҳаракатларининг ахлоқийлик принципларига мос келиши унинг ҳаётининг мазмунини белгилайди. Онгли мавжудот сифатида инсон ўз олдига қўйган мақсадлари орқали ҳаётига маъно беради.
- Мақсад ва маънонинг ўзаро боғлиқлиги: Ҳаёт маъноси ва яшашдан мақсад бир-бири билан боғлиқ бўлсада, улар бир хил тушунчалар эмас. Мақсад инсон онгида объектив дунёнинг ривожланиш қонуниятларининг инъикосидир. Ҳаёт маъноси эса инсоннинг бу мақсадларга нима учун эришиши кераклигини белгилайди.
- Инсоннинг ижтимоий моҳияти ва мақсад: Инсон ижтимоий мавжудот сифатида ўз олдига мақсад ва вазифалар қўяди. Агар инсон ўз ҳаётига янгилик киритиш, уни бойитиш ҳақида ўйламаса, унинг ҳаётини маъноли деб бўлмайди.
- Мақсадларнинг ахлоқий жиҳатлари: Мақсадлар ахлоқий ва ғайриахлоқий бўлиши мумкин. Ғайриахлоқий мақсадлар жамиятга зиён келтириши билан бирга инсонни ахлоқий жиҳатдан бузади. Мақсад жамият билан боғлиқ бўлган тақдирдагина шахсий турмушга мазмун беради.
- Ҳаётнинг маъноси ва жамият: Инсон ҳаётининг маъноси фақат жамият бахт-саодатига эришишигагина боғлаб қўйилмайди, балки шахсий бахтга эришишда ҳам намоён бўлади. Ҳаётнинг моддий таъминоти муҳим бўлсада, унинг мазмуни ва жозибадор қудрати эмас.