Kimyo vitaminlar

Ushbu kitob bioorganik kimyo faniga oid bo'lib, unda vitaminlar va ularning inson organizmidagi ahamiyati, tuzilishi, xossalari va manbalari batafsil yoritilgan. Kitobda vitaminlarning klassifikatsiyasi, har bir vitaminning kimyoviy tuzilishi, biologik roli, yetishmovchiligi alomatlari, shuningdek, vitaminlar saqlaydigan o'simlik va hayvonot mahsulotlari keltirilgan. Kitob tibbiyot xodimlari, talabalar va vitaminlar haqida ko'proq bilishni istaganlar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

• Vitaminlarning umumiy tavsifi: Vitaminlar tirik mavjudotlar organizmi uchun zarur bo'lgan, fiziologik ahamiyatli, fermentlar tizimi tuzilishi uchun muhim organik moddalardir. Ular organizmda modda almashinuvida ishtirok etadi va yetishmovchiligi turli kasalliklarga olib kelishi mumkin.
• Vitaminlarning klassifikatsiyasi: Vitaminlar suvda eruvchan (B guruhi vitaminlari, C vitamini) va yog'da eruvchan (A, D, E, K vitaminlari) kabi asosiy guruhlarga bo'linadi. Har bir guruhga kiruvchi vitaminlarning o'ziga xos xususiyatlari va biologik roli mavjud.
• A vitamini (Retinol): A vitaminining kimyoviy tuzilishi, biologik roli, organizmda yetishmasligi oqibatlari (ko'rlik, terining qurishi), manbalari (jigar, baliq yog'i, sabzi) yoritilgan.
• B guruhi vitaminlari: B guruhi vitaminlarining (B1, B2, B3, B5, B6, B9, B12) har birining kimyoviy tuzilishi, biologik roli, organizmda yetishmasligi oqibatlari va manbalari batafsil bayon etilgan.
• C vitamini (Askorbin kislota): C vitaminining kimyoviy tuzilishi, biologik roli (immunitetni mustahkamlash, antioksidantlik), organizmda yetishmasligi oqibatlari (sinka, qon ketishi) va manbalari (sitrus mevalari, sabzavotlar) keltirilgan.
• D vitamini (Kalsiferol): D vitaminining kimyoviy tuzilishi, biologik roli (kaltsiy va fosfor almashinuvini tartibga solish), organizmda yetishmasligi oqibatlari (rahit) va manbalari (baliq yog'i, tuxum sarig'i) yoritilgan.
• E vitamini (Tokoferol): E vitaminining kimyoviy tuzilishi, biologik roli (antioksidantlik, reproduktiv funksiyani ta'minlash), organizmda yetishmasligi oqibatlari va manbalari keltirilgan.
• K vitaminlari (Filloxinon va Menaxinon): K vitaminlarining kimyoviy tuzilishi, biologik roli (qon ivishini tartibga solish), organizmda yetishmasligi oqibatlari va manbalari yoritilgan.
• Vitaminlar biosintezi va ahamiyati: Vitaminlar organizmda biosintezlanish jarayonlari va ularning o'simliklar va hayvonlar hayotidagi ahamiyati muhokama qilingan. Shuningdek, vitaminlarning tibbiy ahamiyati va ularning o'simliklardan olinishi yo'llari haqida ma'lumot berilgan.