Социология
Ushbu kitob sociologiya fanining asosiy tushunchalari, nazariyalari va uslublarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda jamiyatning tuzilishi, ijtimoiy munosabatlar, madaniyat, ta'lim, demografiya, mehnat va boshqaruv kabi sohalar sociologik nuqtai nazardan tahlil qilinadi. Shuningdek, O'zbekistonda sociologiya fanining rivojlanish tarixi va istiqbollari ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Sociologiyaning predmeti va obyekti: Sociologiya fanining predmeti, jamiyat, ijtimoiy tizimlar va shaxslararo munosabatlardir. Uning obyekti esa, jamiyatning tuzilishi, ijtimoiy institutlar va shaxslarning ijtimoiy faoliyatidir. Sociologiya, shuningdek, ijtimoiy qonunlar va qonuniyatlarni o'rganadi.
- Sociologiya fanining asoslari va rivojlanishi: Ushbu mavzu antik davrdagi sociologik qarashlar, Sharq mutafakkirlarining g'oyalari, Yevropada sociologiyaning fan sifatida shakllanishi va turli sociologik yo'nalishlar (klassik, मार्क्सistic, modern) haqida ma'lumot beradi.
- Ijtimoiy tuzilmalar va shaxs sociologiyasi: Ushbu mavzu ijtimoiy stratifikatsiya, sinflar, ijtimoiy guruhlar, etnik guruhlar va shaxsning ijtimoiy hayotdagi o'rni kabi masalalarni o'z ichiga qamrab oladi.
- Ijtimoiy boshqaruv sociologiyasi: Ushbu mavzu ijtimoiy boshqaruvning mohiyati, asoslari, usullari va vositalarini o'rganadi. Shuningdek, mehnat, tashkilot va innovatsiyalar sociologiyasi kabi sohalarga to'xtalib o'tiladi.
- Ma'naviy hayot sociologiyasi: Ushbu mavzu ijtimoiy munosabatlar, fan va din, madaniyat va axloq kabi ma'naviy sohalarni sociologik nuqtai nazardan tahlil qiladi.
- Sociologik tadqiqotlar: Ushbu mavzu sociologik tadqiqotning mohiyati, maqsadlari, vazifalari, usullari va bosqichlari haqida ma'lumot beradi. Tadqiqot natijalarini tahlil qilish va ulardan xulosa chiqarish usullari ham ko'rsatilgan.
- Ta'lim va tarbiya sociologiyasi: Ta'lim va tarbiya tizimining mohiyati, vazifalari, jamiyat taraqqiyotidagi o'rni hamda ta'limning yosh avlod tarbiyasidagi ahamiyatini o'rganiladi.
- Nikoh va oila sociologiyasi: Ushbu mavzuda nikoh va oilaning jamiyatdagi o'rni, oilaviy munosabatlar, oila funktsiyalari va oilaning rivojlanish tendentsiyalari ko'rib chiqiladi.
- Yoshlar va bo'sh vaqt sociologiyasi: Mazkur mavzuda yoshlar hayot tarzi, qiziqishlari, bo'sh vaqtni tashkil etish va yoshlar o'rtasidagi muammolar haqida ma'lumot beriladi.
- Ijtimoiy-etnik munosabatlar: Mazkur bo'limda millatlararo munosabatlar, etnik guruhlar va ularning jamiyatdagi o'rni, milliy o'zlikni anglash kabi masalalar ko'rib chiqiladi.