Optika va atom fizikasi bo’limi
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Buxoro Oziq-ovqat va Yengil Sanoat Texnologiyasi Instituti talabalari uchun mo'ljallangan "Umumiy fizika kursidan laboratoriya ishlari to'plami"ning optika va atom fizikasi bo'limiga oid 3-qismidir. Qo'llanma injener-texnika ixtisosliklari bo'yicha ta'lim olayotgan talabalar uchun o'quv qo'rsatmasi sifatida foydalanishga ruxsat etilgan bo'lib, optika va atom fizikasi sohasidagi laboratoriya ishlarini o'z ichiga oladi. Kitobda laboratoriya ishlarini bajarish tartibi, olingan natijalarni hisoblash, fizik doimiylar va kattaliklar jadvali keltirilgan. Bundan tashqari, oziq-ovqat maxsulotlari, to'qimachilik tola va matolarining fizikaviy va mexanik xossalari bilan ularning modda tuzilishi orasidagi bog'lanishni aniqlash borasida ma'lumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- Optika va atom fizikasi: Ushbu bo'lim optika va atom fizikasi sohasidagi laboratoriya ishlarini o'z ichiga oladi. Unda yorug'likning to'lqin xususiyatlari, interferensiya, difraksiya, qutblanish, atom fizikasi va spektroskopiya kabi mavzularga oid laboratoriya ishlari keltirilgan.
- O'lchash xatoliklari: O'lchash natijalaridagi xatoliklar va ularni baholash usullari, sistemali va tasodifiy xatoliklar, o'rtacha arifmetik qiymat, absolyut va nisbiy xatoliklar haqida ma'lumot beriladi. Xatoliklarni hisoblash usullari va natijalarni to'g'ri ifodalash ko'rsatiladi.
- Spektral asboblar bilan ishlash: Spektral asboblarning tuzilishi, ishlash prinsipi va ularning yordamida spektroskopik o'lchashlarni amalga oshirish usullari, xususan, UM-2 monoxromatori va uning xarakteristikalari ko'rib chiqiladi.
- Yarim o'tkazgichlar: Yarim o'tkazgichlarning asosiy xossalari, elektr o'tkazuvchanligi, temperaturaga bog'liqligi, elektron-teshik o'tishdagi hodisalar va ularni o'rganish bo'yicha laboratoriya ishlari keltirilgan.
- Yorug'lik qutblanishi: Yorug'lik qutblanish hodisasi va Malyus qonuni o'rganiladi, qutblanish darajasini aniqlash usullari ko'rsatiladi.
- Modda konsentrasiyasini aniqlash usullari: Modda konsentrasiyasini aniqlash usuli bilan tanishish. Saxarometr yordamida eritmadagi qandning protsent miqdorini aniqlash usuli tavsiflangan.