O’zbek tili»fanidan ishchi dastur

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi tomonidan tasdiqlangan, Toshkent Viloyat Davlat Pedagogika Instituti talabalari uchun mo'ljallangan "O'zbek tili" fanidan o'quv dasturidir. Dastur rusiyzabon talabalarga o'zbek tilini o'rgatishga qaratilgan bo'lib, tilning fonetikasi, grammatikasi, leksikasi va adabiyotini qamrab oladi. Shuningdek, unda dars mashg'ulotlarining rejasi, baholash mezonlari, mustaqil ishlar mavzulari va adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.

Asosiy mavzular

O'zbek tili fonetikasi: Nutq tovushlari, urg'u, bo'g'in, ohang kabi mavzularni o'z ichiga oladi. Talabalarga so'zlarni bo'g'inlarga ajratish, urg'uni to'g'ri qo'yish va talaffuz qoidalarini o'rgatish maqsad qilingan.
Leksika: Lug'aviy ma'no, so'zlarning shakl va ma'no munosabatiga ko'ra turlari (sinonim, antonim, omonim, paronim) kabi mavzularni qamrab oladi. Talabalarga so'z boyligini oshirish va nutqda to'g'ri qo'llash ko'nikmalarini shakllantirishga yordam beradi.
So'z tarkibi: O'zak va qo'shimchalar, ularning turlari, so'z yasovchi va shakl yasovchi qo'shimchalar kabi mavzularni o'z ichiga oladi. Talabalarga so'zlarning tuzilishini tushunish va yangi so'zlar yasash qobiliyatini rivojlantirishga ko'maklashadi.
Morfologiya: So'z turkumlari (ot, sifat, son, olmosh, fe'l va hokazo), ularning grammatik xususiyatlari va nutqda qo'llanilishi kabi mavzularni qamrab oladi. Talabalarga so'zlarni to'g'ri shakllantirish va gapda o'rinli qo'llash ko'nikmalarini shakllantirishga yordam beradi.
Sintaksis: So'z birikmasi, gap tuzilishi, gap bo'laklari (ega, kesim, aniqlovchi, to'ldiruvchi, hol), qo'shma gaplar va ularning turlari kabi mavzularni o'z ichiga oladi. Talabalarga to'g'ri va ravon gaplar tuzish, fikrni aniq ifodalash ko'nikmalarini shakllantirishga ko'maklashadi.
O'zbek adabiyoti: Buyuk o'zbek adiblarining hayoti va ijodi bilan tanishtirish, ularning asarlarini tahlil qilish. Talabalarga o'zbek adabiyotiga muhabbat uyg'otish va badiiy didini o'stirish maqsad qilingan.