Issiqlik texnikasi
Ushbu kitob "Issiqlik texnikasi" termodinamika, issiqlik uzatish va issiqlik energetik qurilmalar kabi issiqlik texnikasining asosiy jihatlarini qamrab olgan holda, talabalarga ilmga qiziqishni uyg'otish, qonunlar texnikada qo'llanilishini ko'rsatish, termodinamik jarayonlarni hisoblash va issiqlik kuch qurilmalarining optimal holatini aniqlashga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Termodinamika asoslari: Termodinamika, fizikaviy va texnik jihatlardan energiya almashinuvi jarayonlarini o'rganadi. Asosiy tushunchalar, holat parametrlari, termodinamik tizimlar va jarayonlar, ideal gaz holati tenglamasi, issiqlik sig'imi va termodinamikaning qonunlari muhokama qilinadi.
- Ideal gazlar va ularning xususiyatlari: Ideal gazlar va ularning xususiyatlari haqida ma'lumotlar berilgan bo'lib, ularning holat tenglamalari, universal gaz doimiylari va turli xil sharoitlarda gazning xususiyatlarini aniqlash usullari bayon etilgan.
- Termodinamikaning birinchi qonuni: Termodinamikaning birinchi qonuni, energiya saqlanishi va aylanishi qonuni, ish va issiqlik miqdori, ichki energiya va entalpiya tushunchalari hamda termodinamik jarayonlarda ularning ahamiyati haqida ma'lumot beriladi.
- Asosiy termodinamik jarayonlarning tahlili: Turli termodinamik jarayonlar - izobarik, izoxorik, izotermik, adiabatik va politropik jarayonlarning tenglamalari, parametrlar orasidagi bog'lanishlar va diagrammalarda ko'rinishi, shuningdek, ichki energiya, ish va issiqlikning o'zgarishi tahlil qilinadi.
- Termodinamikaning ikkinchi qonuni: Termodinamikaning ikkinchi qonuni va aylanma jarayonlar, jumladan, Karno sikli, issiqlik va sovuqlik manbalari bilan bog'liq tushunchalar, eksergiya hamda termodinamikaning asosiy qonunlari bayon etiladi.
- Suv bug'i: Suv bug'ining asosiy xossalari, bug'lanish, qaynash, suv bug'i holat diagrammalari (T-s va h-s diagrammalari), shuningdek, bug'ning termodinamik jarayonlardagi xatti-harakati tahlil qilinadi.
- Bug' turbina qurilmalari: Bug' turbinalarining umumiy tuzilishi, ishlash prinsiplari, Renkin sikli, oraliq qizdirish va regenerativ sikllar hamda ularning afzalliklari muhokama qilinadi.
- Ichki yonuv dvigatellari sikllari: Ichki yonuv dvigatellarining ishlash sikllari, turli dvigatel konstruksiyalari, gaz taqsimlash mexanizmi, sovitish va moylash tizimlari ko'rib chiqiladi.
- Issiqlik almashuvi: Issiqlik o'tkazuvchanlik, konveksiya va nurlanish kabi issiqlik uzatish usullari, harorat maydoni, asosiy tushunchalar va ularning amaliyotda qo'llanilishi muhokama qilinadi.
- Murakkab issiqlik almashuvi: Bir nechta issiqlik uzatish jarayonlari birgalikda sodir bo'lganda yuzaga keladigan murakkab issiqlik almashuvi jarayonlari, bir qatlamli va ko'p qatlamli devor orqali issiqlik uzatilishi tahlil qilinadi.
- Issiqlik almashuv apparatlari: Issiqlik almashuv apparatlarining turlari (rekuperativ, regenerativ va aralashtiruvchi), issiqlik balansi va yuzasi aniqlanadi.
- Yoqilg'i: Yoqilg'ilarning tarkibi, turlari (qattiq, suyuq, gazsimon) va ularning asosiy xususiyatlari, yonish issiqligi, namlik va kullilik kabi parametrlar ko'rib chiqiladi.
- Bug' qozonlari: Bug' qozonlarining tuzilishi va ishlash prinsiplari, suv harakati, asosiy elementlari va issiqlik balansi muhokama qilinadi.
- Bug' turbinalari: Bug' turbinalarining ishlash prinsiplari, turlari (aktiv va reaktiv), issiqlik yo'qotishlari va turbinaning samaradorligini oshirish usullari bayon etilgan.