Fiziologiya va sport fiziologiyasi

Ushbu kitob sport fiziologiyasiga oid bo'lib, unda jismoniy mashqlar va sportning inson organizmiga ta'siri, turli sport turlarining fiziologik xususiyatlari, yoshga oid o'zgarishlar va adaptatsiya masalalari batafsil yoritilgan. Kitob tibbiyot xodimlari, murabbiylar, sportchilar va jismoniy tarbiya bo'yicha mutaxassislar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Jismoniy mashqlarning fiziologik tasnifi: Jismoniy mashqlarning turlari, ularning organizmga ta'siri, sport fiziologiyasidagi o'rni, mashqlarning fiziologik tasnifi, lokal, regional va global mashqlar, statik va dinamik mashqlar, kuch va chidamlilik mashqlari.
Sport faoliyati paytida organizmda yuzaga keladigan funksional holatlar: Sport faoliyati davrida organizmdagi funksional o'zgarishlar, startoldi holati, ishga kirishish, barqaror holat, toliqish va tiklanish davrlari.
Mushak kuchi va tezlik-kuch sifatlarining fiziologik asoslari: Mushak kuchining fiziologik asoslari, mushaklarning maksimal statik va maksimal ixtiyoriy statik kuchi, mushaklarning ishchi gipertrofiyasi.
Chidamlilikning fiziologik asoslari: Chidamlilik tushunchasi, organizmning aerob imkoniyatlari va chidamlilik, kislorod transporti tizimi va chidamlilik, mushak apparati va chidamlilik.
Harakat ko'nikmalarini shakllantirish va sport texnikasini o'rgatishning fiziologik asoslari: Shartli reflektorli mexanizmlar, harakat ko'nikmalarini shakllantirishning fiziologik asoslari, afferentatsiyaning (qaytar aloqalarning) roli, harakatlar xotirasi, harakatlarni avtomatizm darajasiga yetkazish.
Ayollar sport mashqlarining fiziologik xususiyatlari: Ayollarning kuch, tezlik-kuch va anaerob imkoniyatlari, ayollarning aerob ishchanlik qobiliyati (chidamliligi), kislorod tashish tizimining maksimal imkoniyatlari, hayz ko'rish sikli va jismoniy ishchanlik.
Maktab yoshidagi bolalar sport mashqlarining fiziologik xususiyatlari: Individual rivojlanish va yoshga oid davrlar, harakatlarning rivojlanishi va harakat (jismoniy) sifatlarining shakllanishi, oʻspirin yoshdagi sportchilarning fiziologik holati.
Jismoniy tarbiya va sport bilan shug'ullanishning umumiy fiziologik qonuniyatlari (tamoyillari): Mashq qilishning ikki asosiy funksional samaralari, mashq qilishning boʻsagʻa yuklamalari, mashq qilish samaralarining oʻziga xosligi, mashq qilish samaralarining qaytarilishi, mashq qilish qobiliyati.
Ayrim sport turlarining fiziologik tavsiflari: Sportning siklik turlari, sport o'yinlarining turlari, yakkakurashlar, sportning tezlik-kuch turlari, sportning murakkab-texnik turlari.
Akklimatizatsiya (adaptatsiya): Sovuqqa, issiqlikka, balandlikka adaptatsiya, atmosfera bosimiga adaptatsiya, mushak faoliyatiga adaptatsiya, jismoniy yuklama sharoitidagi tana harorati.