Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish va prognozlash
Ushbu o'quv-uslubiy qo'llanma bozor iqtisodiyoti sharoitida ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish va prognozlashtirishga bag'ishlangan bo'lib, talabalarga iqtisodiy bashorat qilish, istiqbolni ilmiy bilish va boshqaruv qarorlarini qabul qilishda zarur bo'lgan metodologik asoslarni beradi. Qo'llanma Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan namunaviy dastur asosida yozilgan.
Asosiy mavzular
- Prognozlashning metodik asoslari: Prognozlashning mohiyati, vazifalari va tamoyillari, prognozlash metodlarining klassifikatsiyasi, vaqtli qatorlar analizi (o'rtacha harakat, eksponensial tekislash, trendni proyeksiyalash), nazorat ishlari, leontyev modeli, solo modeli, makroiqtisodiy ko'rsatkichlarni prognozlash (YAMM va YAIM), ijtimoiy-iqtisodiy ko'rsatkichlarni prognozlash, demografik prognozlash, talab va taklifni prognozlash, inflyatsiyani prognozlash, investitsiyalarni modellashtirish va prognozlash.
- Prognozlash metodlari: Ushbu bobda prognozlash metodlarining tasnifi, vaqtli qatorlar analizi, eksponensial tekislash, trendni proyeksiyalash (chiziqli) metodi kabi prognozlashning asosiy usullari ko'rib chiqiladi.
- Leontyev modeli: Ushbu model "xarajat - ishlab chiqarish" balansi orqali tarmoqlararo bog'liqlikni aks ettiradi va tarmoqlarni rivojlantirishni prognozlashga tadbiq etiladi.
- Makroiqtisodiy ko'rsatkichlarni prognozlash: Ushbu mavzu makroiqtisodiy prognozlashning vazifalari va YAMM va YAIMni prognozlash metodlariga bag'ishlangan.
- Demografik prognozlashning metodlari: Demografiya sohasida qo'llaniladigan asosiy metodlar, jumladan, demografik prognozlashda ishlatiladigan asosiy metodlar, jumladan, ekstrapolyatsiya metodi, yoshni siljitish metodi.
- Investitsiyalarni modellashtirish va prognozlash: Investitsiyalarni moliyalashtirishda ekonometrik modellashtirish usullari, investitsiyalarni prognozlash.