Bаlоg’аtgа еtish fiziоlоgiyasi vа gigiеnаsi
Ushbu kitob "Balog'atga etish fiziologiyasi va gigienasi" fanining asosiy masalalarini qamrab olgan bo'lib, O'zbekiston Respublikasi oliy ta'lim standarti asosida tuzilgan dasturga muvofiq yozilgan. Qo'llanma, asosan, tibbiyot sohasiga oid bo'lib, insonning genetik injeneriyasi, o'smirlarda sodir bo'layotgan fiziologik jarayonlar, organlar tuzilishi, ularning kasalliklari, oldini olish va gigienik talablari haqida ma'lumot beradi. Kitob tibbiyot sohasiga qiziquvchi talabalar, o'qituvchilar va keng ommaga mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Nerv sistemasi: Nerv sistemasining tuzilishi, funksiyalari, bosh miyaning stvol qismi va bosh miya yarim sharlari, nerv sistemasining vegetativ qismi haqida ma'lumotlar beriladi.
- Oliy nerv faoliyati: Shartli reflekslar, ularning hosil bo'lishi, uyqu, tush ko'rishning fiziologik asoslari, oliy nerv faoliyatining tiplari, charchash va uning oldini olish masalalari ko'rib chiqiladi.
- Analizatorlar fiziologiyasi: Analizatorlarning ahamiyati, roli va xossalari, ko'ruv, eshituv, hid va teri analizatorlarining tuzilishi va funksiyalari yoritiladi.
- Tayanch-harakat apparati fiziologiyasi: Tayanch-harakatlanish sistemasining tuzilishi, suyaklarning yoshga bog'liq xususiyatlari, muskullar va ularning funksiyalari hamda tayanch-harakatlanish sistemasining rivojlanishida jismoniy tarbiya va mehnatning roli o'rganiladi.
- Qon va limfa aylanish sistemasi: Qonning tarkibi, funksiyalari, guruhlari, qon aylanish doiralari va limfa aylanishi haqida ma'lumot beriladi.
- Yurak tomir sistemasi: Yurak tomir sistemasining rivojlanishi, faoliyatining yoshga bog'liq xususiyatlari, yurakning tuzilishi va ishi, qon aylanish doiralari va yurak faoliyatining boshqarilishi ko'rib chiqiladi.
- Nafas olish fiziologiyasi: Nafas olishning ahamiyati, nafas olish organlarining tuzilishi, nafas olish akti, o'pkaning hayotiy sig'imi va nafas olish harakatlarining boshqarilishi yoritiladi.
- Ichki sekretsiya bezlari va modda almashinuvi: Ichki, tashqi va aralash sekretsiya bezlari, ovqat hazm qilish organlari, moddalar almashinuvi va uning organizm hayot faoliyati uchun ahamiyati haqida ma'lumotlar keltirilgan.