Iqtisodiyot nazariyasi fanidan seminar mashg‘ulotlar uchun o‘quv-uslubiy ko‘rsatma

Ushbu kitob iqtisodiyot nazariyasiga bag'ishlangan bo'lib, unda bozor iqtisodiyoti, milliy iqtisodiyot, jahon xo'jaligi kabi asosiy tushunchalar, qonuniyatlar va modellar batafsil yoritilgan. Kitob talabalarga, o'qituvchilarga va iqtisodiyotga qiziquvchi barcha shaxslarga mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

  • Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va bilish usullari: Iqtisodiyot nazariyasining asosiy muammosi, rivojlanish bosqichlari, predmeti, kategoriyalari, qonuniyatlari, bilish uslubiyati va boshqa fanlardan farqi.
  • Ishlab chiqarish jarayoni va uning natijalari: Ijtimoiy-iqtisodiy ehtiyojlar, ishlab chiqarish jarayoni, mehnat unumdorligi, ishlab chiqarish omillari va takror ishlab chiqarish.
  • Ijtimoiy-iqtisodiy tizimlar va mulkchilik munosabatlari: Iqtisodiy taraqqiyot bosqichlari, mulkchilik munosabatlari va bozor iqtisodiyotida mulk polimorfizmi.
  • Tovar-pul munosabatlari rivojlanishi bozor iqtisodiyoti shakllanishi va amal qilinishining asosidir: Ijtimoiy xo'jalik shakllari, tovar va uning xususiyatlari, qiymat va baho, pulning mohiyati va vazifalari.
  • Bozor iqtisodiyotining tuzilishi, mohiyati, unga o'tish qonuniyatlari. Bozor va uning turlari: Bozor iqtisodiyoti va uning belgilari, iqtisodiy qonunlar, bozorning mohiyati, vazifalari, tuzilishi va turlari.
  • Bozor iqtisodiyotiga o'tish davri va uning O'zbekistondagi xususiyatlari. “O'zbek modeli: Bozor iqtisodiyotiga o'tish zaruriyati, O'zbekistondagi xususiyatlar, O'zbek modelining boshqa modellardan farqi.
  • Talab va taklif nazariyasi. Bozor muvozanati: Talab tushunchasi, taklif tushunchasi, talab va taklifning muvofiq kelishi.
  • Raqobat va monopoliya: Iqtisodiy raqobat, raqobat turlari, monopoliya va uning oqibatlari, antimonopol siyosat.
  • Tadbirkorlik faoliyati: Tadbirkorlik tushunchasi, shakllari, huquqiy va sarmoyaviy asoslari, kapitalning aylanishi.
  • Korxona (firma) xarajatlari va foydasi: Ishlab chiqarish xarajatlari va unga ta'sir etuvchi omillar, foydaning mazmuni, foyda meyori va massasi.
  • Ish haqi va mehnat munosabatlari: Taqsimot nazariyasi, daromadlarning taqsimlanish tamoyillari, ish haqi va mehnat munosabatlarining iqtisodiy mazmuni.
  • Agrar munosabatlar va agrobiznes: Agrar munosabatlar mohiyati, renta munosabatlari, yerdan foydalanish va agrobiznes.
  • Milliy iqtisodiyot va uning makroiqtisodiy oʻlchamlari. Yalpi milliy mahsulot va uning harakat shakllari: Milliy iqtisodiyotning qaror topishi, yalpi milliy mahsulot va YAIM va YAMM ni hisoblash usullari.
  • Yalpi talab va yalpi taklif: Yalpi talab va uning mohoyati, yalpi taklif tushunchasi, yalpi talab va taklif miqdori oʻrtasidagi muvozanatlilik.
  • Iste'mol, jamgʻarma va investitsiyalar: Iste'mol va jamg'armaning iqtisodiy mazmuni, jamg'armaning mohiyati va investitsiyalar va uning darajasini belgilovchi omillar.
  • Iqtisodiy oʻsish va milliy boylik: Iqtisodiy o'sishningmazmuni, iqtisodiy oʻsish omillari va milliy boylik tushunchasi.
  • Milliy iqtisodiyotning muvozanati va nisbatlari: Iqtisodiy muvozanatlik, iqtisodiy mutanosiblik va Oʻzbekistonda iqtisodiyot tarkibiy tuzilishini oʻzgartirishdagi vazifalar.
  • Iqtisodiyotning tsiklliligi va makroiqtisodiy beqarorlik: Makroiqtisodiy beqarorlik va iqtisodiyotning tsiklliligi, iqtisodiy tarkibiy inqirozlar va tsiklning iqtisodiyotningalohidasohalariga taʼsiri.
  • Yalpi ishchi kuchi, uning bandligi va ishsizlik: Mahnat bozorining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati, ishsizlik va uning turlari va ishsizlarni himoyalash.
  • Moliya tizimi va moliyaviy siyosat: Moliyaningiqtisodiy mazmuni, Davlat byutjeti, soliqlar hamda soliq tizimi.
  • Pul-kredit tizimi. Banklar va ularning bozor iqtisodiyotidagi roli: Pul muomalasi, pul inflyatsiyasi, kredit mohiyati hamda Oʻzbekiston Respublikasidabank tizimi.
  • Bozor iqtisodiyotini tartibga solishda davlatning iqtisodiy roli: Bozor iqtisodiyotini tartibga solishda davlatningroli, davlat iqtisodiy siyosati va aholi daromadlari.
  • Jahon xoʻjaligi va uning evolyutsiyasi: Jahon xoʻjaligi, xalqaro mehnat taqsimoti, iqtisodiy integratsiya, globallashuvi va Oʻzbekistonning jahon hamjamiyatidagi oʻrni.
  • Jahon bozori. Xalqaro valyuta va kredit munosabatlari: Jahon bozorining mohiyati, qiyosiy ustunlik (afzallik) nazariyasi, xalqaro iqtisodiy munosabatlar va xalqaro valyuta-kredit munosabatlari va valyuta tizimi.