Хор ижросининг асосий бадий-ифода воситалари
Ushbu kitob xor ijrosining asosiy badiiy-ifoda vositalari, vokal-xor tarbiyasi, qo'shiq aytish ko'rsatmalari, nafas olish texnikasi, tovush hosil qilish, diksiya, xor ansambli va boshqa shu kabi mavzularga bag'ishlangan. Dars rejasi, so'z boshi, asar jumlalarini aniqlash, dinamik tuslar (nyuanslar), zanjir usuli, tovush tayanchi, ohangni yurgizish usullari va ovozni sozlash kabi elementlar muhokama qilinadi.
Asosiy mavzular
- Xor ijrosining asosiy badiiy-ifoda vositalari: Mazkur bo'limda xor ijrochiligida musiqaviy tasvirchanlik vositalarining ahamiyati, xususan, badiiy ifoda asarning g'oyaviy mazmunini ochishdagi roli, nuanslar, agogika, dinamika kabi ijro vositalarining ahamiyati va dinamik, ritmik, temp, jumlalash (fraza) kabi unsurlarning ahamiyati ko'rsatiladi.
- Asar jumlalarini aniqlash: Ushbu bo'limda musiqiy asar qismlari, davrlar, gaplar, jumlalar va ohanglar tahlil qilinib, musiqiy jumlalashning ahamiyati, fikrlarni birlashtirish, mantiqiy urg'ular, ritm va tanaffuslar (cezurа) orqali jumlalarni bog'lash, so'z va musiqa urg'ularining mos kelishi va jumlalash dinamikasi muhokama etiladi.
- Vokal-xor tarbiyasi: Ushbu bo'limda xorda olib boriladigan vokal ishlari, qo'shiq aytish ko'rsatmalari, to'g'ri nafas olish, vokal tovushini barpo qilish, ovoz diapazonini kengaytirish va a'zolarni bir xil vokal malakalariga ega qilish masalalari muhokama qilinadi.
- Nafas: Ushbu bo'limda nafas olish turlari va xususiyatlari, to'g'ri nafas olishning ahamiyati, nafasni tejash, tez va sekin nafas olish, nafasni rostlash kabi jihatlarga e'tibor qaratiladi.
- Tovush hosil qilish: Ushbu bo'limda tovush hosil qilish, rezonatorlar (yuqori va pastki), tovushning baland-pastligi, ovozni sozlash, talaffuzni to'g'rilash, lablar va tilning holati, og'iz bo'shlig'ini kengaytirish kabi masalalar yoritiladi.
- Diksiya: Ushbu bo'limda asardagi so'zlarni aniq yetkazish, fikrni aniqlashtirish, musiqiy bo'yoqlar bilan to'ldirish, diksiyaning ahamiyati, mantiqiy urg'ular, nutq madaniyati (orfoepiya), artikulyatsiya va unli-undosh tovushlarning talaffuzi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
- Xor ansambli: Mazkur bo'limda xor ansamblining mohiyati, tovushlarning birgalikdagi uyg'unligi, temp va ritmning ahamiyati, tembrlarning mosligi, vokal ansambli, xor turlari (bir ovozli, ikki ovozli), ansambl elementlari, intonatsiya, dinamika, ritm, agogika, diksiya va boshqa unsurlar tahlil qilinadi. Shuningdek, turli ansambl turlari (unison, akkord-garmonik, polifonik) va ularning xususiyatlari muhokama etiladi.