Ислом ҳуқуқи асослари
Ushbu kitob Islom huquqshunosligi, uning kelib chiqishi, rivojlanish bosqichlari, manbalari, asosiy oqimlari va tamoyillari haqida ma'lumot beradi. Shuningdek, unda O'zbekiston sharoitida islom huquqining o'rni va ahamiyatiga ham e'tibor qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Islom huquqi fanining mohiyati: Islom huquqi (fiqh) tushunchasi, predmeti, tizimi va ahamiyati, shuningdek, uning o'zbek davlatchiligi tarixidagi o'rni yoritiladi.
- Shariat tushunchasi: Shariatning ta'rifi, atamalari, kategoriyalari, mohiyati va rivojlanish bosqichlari haqida ma'lumot beriladi.
- Fiqh ilmining kelib chiqishi va rivojlanishi: Fiqh ilmining shakllanishi, asosiy qismlari (usulul-fiqh va furu'ul-fiqh), rivojlanish davrlari va uslublari tahlil qilinadi.
- Sunniylik va shialik oqimlari: Sunniylik va shialik oqimlarining asosiy farqlari, huquqiy qarashlari va islom huquqiga ta'siri ko'rib chiqiladi.
- Mazhablarning yuzaga kelishi: Asosiy sunniy mazhablar (hanafiy, molikiy, shofe'iy, hanbaliy) va ularning huquqiy xususiyatlari, shuningdek, ularning tarqalish hududlari haqida ma'lumot beriladi.
- Ijtihod tushunchasi: Ijtihodning ta'rifi, turlari, shartlari, ahamiyati va zamonaviy masalalarni hal etishdagi roli muhokama qilinadi.
- Usulul-fiqh ilmi: Usulul-fiqh ilmining ta'rifi, ahamiyati, rivojlanish tarixi va yo'nalishlari bayon etiladi.
- Islom huquqining manbalari: Qur'on, Sunnat, Ijmo', Qiyos kabi islom huquqining asosiy manbalari batafsil tahlil qilinadi.
- Hanafiy mazhabining yuzaga kelishi va shakllanishi: Hanafiy mazhabining asoschisi Abu Hanifa va uning huquqiy uslubi, mazhabning asosiy xususiyatlari, rivojlanish bosqichlari va O'rta Osiyodagi o'rni yoritiladi.
- Mustaqil O'zbekiston sharoitida islom huquqi: Mustaqillik davrida O'zbekistonda islomning o'rni, ma'naviy merosga e'tibor, qadriyatlarni tiklash va islom huquqidan foydalanish masalalari ko'rib chiqiladi.
- Islom huquqida inson huquqlari: Islomda inson huquqlari, erkinliklari, majburiyatlari, shuningdek, xalqaro huquq normalari bilan munosabatlari tahlil etiladi.
- Shariatda sud tizimi: Islom huquqidagi sud tizimining shakllanishi, rivojlanishi va funksiyalari bayon etiladi.
- Islom davlatining kelib chiqishi: Islom davlatining mohiyati, tarraqqiyot bosqichlari, davlat rahbari va boshqaruv shakllariga qo'yiladigan talablar muhokama qilinadi.
- Islom huquqi bo’yicha islohotlar va majallaning yuzaga kelishi: Majalla al-ahkom ad-adliya va uning mohiyati, shuningdek islom huquqi sohasida amalga oshirilgan islohatlar tahlil etiladi.