Umumiy yer bilimi

Kitob umumiy yer bilimi fanidan ma'ruzalar matnini o'z ichiga oladi. Unda O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan namunaviy dastur asosida yozilgan ma'ruzalar jamlangan. Geografik qobiq, uning tarkibiy qismlari, taraqqiyoti, jamiyat va atrof muhit munosabatlari kabi mavzular yoritilgan.

Asosiy mavzular

Fan xakida tushuncha. Umumiy yer bilimi faniga kirish: Geografiya fanlari tizimi, Umumiy yer bilimi fanining tadkikot ob'yekti, predmeti va vazifalari. Geografiya fanlar tizimi. Umumiy yer bilimining predmeti va vazifalari
Geografiya fanining rivojlanish boskichlari: Kuldorlik davridagi geografik fikrlar, Maxalliy va arab olimlarining geografiyani rivojlantirishga kushgan xissalari. Buyuk geografik kashfiyotlar. Xozirgi davr geografiyasi. Urta asrlar geografiyasi
Yer va koinot xakida umumiy tushuncha: Yer va olam. Kuyosh sistemasi. Kuyosh sistemasiningvujudga kelishi xakidagi gipotezalar. Kuyosh sistemasidagi konuniyatlar.
YERNING SHAKLI VA KATTALIGI: Yerning Kuyosh tizimidagi urni. Yerning ulchamlari. Yerga fazoning ta'siri. Yerning sutkalik xarakati. Yerning yillik xarakati.
YERNING XARAKATI VA UNING GEOGRAFIK OKIBATLARI: Joyda oriyentirlash. Gradus turi
GEOGRAFIK KOBIK: Geografik kobikning umumiy tavsifi va xususiyatlari. Geografik kobikda moddalarning xilmaxilligi. Geografik kobikning tuzilish darajalari.
GEOGRAFIK KOBIKNING VERTIKAL TUZILISHI: LITOSFERA: Litosfera xakida tushuncha. Yerning ichki tuzilishi. Yer pusti.
UMUMSAYYORAVIY RELYEF SHAKLLARINING JOYLASHUVI: Yer yuzasida kuruklik va suvlik nisbati. Materik va kit'a tushunchasi. Umumsayyoraviy relyef shaklarining joylashuvidagi asosiy konuniyatlar
ATMOSFERANING TARKIBI VA TUZILISHI. KUYOSH RADIASIYASI: Atmosfera xakida tushuncha. Atmosfera tarkibi. Atmosferaning tuzilishi. Kuyosh radiasiyasi. Yer sharida issiklikning taksimlanishi
XAVO BOSIMI: Xavo bosimi xakida tushuncha. Bosim birikmalari. Bosimning absalyut balandlik va xarakatiga karab uzgarishi. Bosimning sutkalik va yillik uzgarishi.
SH A MOLLA R: Shamolning xosil bulish sabablari. Shamolning asosiy guruxlari. Xavo masallari va frontlari.
ATMOSFERADAGI NAMLIK VA YOGINLAR: Xavoning namligi. Yoginlarning xosil bulishi va turlari Suv butalarining kondensasiyasi va sublimasiyasi.
OB-XAVO VA IKLIM: Ob-xavo va uning elementlari. Ob-xavoni bashorat kilish. Iklim va iklim xosil kiluvchi omillar.
GIDROSFERA: DUNYO OΚΕΑΝΙ: Gidrosfera xakida tushuncha. Dunyo okeani va uning kismlari. Okean suvining shurligi.
GEOGRAFIK KOBIKNING GORIZONTAL TUZILISHI: Geografik kobikning gorizontal yunalishida tabakalanishining asosiy omillari. Mintakaviy zonal tuzilmalar