Ҳозирги ўзбек шеъриятида сонет жанрининг бадиий хусусиятлари

Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Alisher Navoiy nomidagi Til va adabiyot instituti tomonidan nashr etilgan bo‘lib, unda zamonaviy o‘zbek she’riyatida sonet janrining badiiy xususiyatlari, uning rivojlanish tendensiyalari va o‘ziga xos xususiyatlari, kompozitsion tuzilishi, syujetning o‘rni hamda badiiy-estetik tafakkurning takomilidagi roli masalalari ko‘rib chiqilgan. Fayzullayeva Obidaxon Xolbekovnaning ushbu dissertatsiyasi B.Boyqobilov, R.Parfi va Faxriyor ijodi misolida ilmiy-nazariy asoslangan bo‘lib, shoirlarning mahorat sirlarini tahlil qilishga qaratilgan. Kitobda sonetning o‘zbek adabiyotiga kirib kelishi, yetakchi vakillarining izlanishlari, janrning o‘ziga xos xususiyatlari, kompozitsiyaning o‘rni, syujet va syujetlilik masalalari hamda badiiy-estetik xususiyatlari chuqur o‘rganilgan.

Asosiy mavzular

Sonet janrining xususiyatlari va rivojlanishi: Sonet janrining kelib chiqishi, jahon adabiyotida tutgan o‘rni va o‘zbek adabiyotiga kirib kelish jarayoni, o‘zbek sonetnavislarining izlanishlari va ularning janrni rivojlantirishga qo‘shgan hissasi tahlil qilinadi.
Kompozitsiya va poetik shakl: Sonetning kompozitsion tuzilishi, qat’iy qoidalari (14 qator, kvatrenlar va terstetlar) hamda ularning mazmun bilan uyg‘unligi, shakl va mazmun birligi masalalari B.Boyqobilov, R.Parfi, Faxriyor ijodida ko‘rib chiqiladi.
Syujet va syujetlilik: Sonetlarda syujetning roli, liric qahramonning o‘rni, syujetlilikning o‘ziga xos xususiyatlari va o‘zbek sonetlarida syujetning rivojlanishi masalalari tahlil etiladi.
Badiiy-estetik xususiyatlar: O‘zbek sonetlarining badiiy-estetik jihatlari, timsollar, metaforalar, tashbihlar va boshqa badiiy vositalarning qo‘llanilishi, ularning janrning badiiy mukammalligiga qo‘shgan hissasi o‘rganiladi.
Sonet turkumlari va dostonlar: Sonet turkumlarining o‘ziga xos xususiyatlari, sonet-gulchambarlar va sonetlardan iborat dostonlar tajribasi (masalan, B.Boyqobilovning "Samarqand ushshog‘i") tahlil qilinadi.