Маҳмуд Замаҳшарийнинг фалсафий-ижтимоий ва ахлоқий қарашлари
Ushbu kitobda O\'zbekiston zaminidan yetishib chiqqan buyuk alloma Mahmud Zamahshariyning hayoti, ilmiy merosi, dunyoqarashi, ijtimoiy-siyosiy qarashlari, axloqiy ta’limoti va tafsir ilmi sohasidagi faoliyati keng yoritilgan. Asar, shuningdek, Zamahshariyning musulmon olamida tutgan o\'rni, uning asarlarining ahamiyati va O\'zbekistondagi nusxalari haqida ham ma\'lumot beradi.
Asosiy mavzular
- Mahmud Zamahshariyning hayoti va faoliyati: Ushbu boʻlimda allomaning tugʻilishi, oilasi, taʼlim olishi, ilmiy safarlari, ustozi va shogirdlari, Makka va Xorazm bilan aloqalari, hayotdagi qiyinchiliklari va vafoti haqida maʼlumot beriladi. Zamahshariyning shaxsiyati, axloqi, odobi, ilmga intilishi, vatanga muhabbati va boshqa fazilatlari tasvirlanadi.
- Mahmud Zamahshariyning dunyoqarashi: Bu yerda allomaning diniy e'tiqodi, mu'taziliy mazhabiga mansubligi, aqlga tayanib fikr yuritishi, ijtimoiy muhit ta'siri, shuningdek, adolat, inson huquqlari, erkinlik va boshqa g'oyalarga bo'lgan munosabati ko'rib chiqiladi.
- Mahmud Zamahshariyning ijtimoiy-siyosiy qarashlari: Bu boʻlimda allomaning davlat va jamiyat tuzumi, adolatli hukmdor, poraxoʻrlik va boshqa ijtimoiy illatlarga qarshi kurash, shuningdek, ilm-fan va maʼrifatning jamiyat taraqqiyotidagi oʻrni haqidagi fikrlari tahlil etiladi.
- Mahmud Zamahshariyning axloqiy taʼlimoti: Ushbu qismda allomaning adabiyotga oid fikrlaridan kelib chiqadigan pand-nasihatlari, odob-axloq qoidalari, yaxshi xulq-atvorga intilish, yomon illatlardan qochish, komil inson boʻlish va boshqa axloqiy masalalar haqidagi qarashlari yoritiladi.
- Mahmud Zamahshariy - Mufassir: Bu bobda allomaning tafsir ilmi sohasidagi faoliyati, uning Qur'on ilmidagi o'rni, «Al-Kashshof» tafsirining yozilish tarixi, uslubi va ahamiyati, shuningdek, ushbu asarning O'zbekistondagi qo'lyozma nusxalari haqida batafsil ma'lumot berilgan.