Паскаль алгоритмик тилида дастурлаш
Ushbu o'quv qo'llanma oliy o'quv yurtlarining bakalavriat yo'nalishlari uchun mo'ljallangan bo'lib, "Informatika" fanidan laboratoriya mashg'ulotlarini bajarish va mustaqil ishlarni tashkil etishga yordam beradi. Qo'llanmada algoritm tushunchasi, uning xususiyatlari, turlari, Paskal tilida dasturlash asoslari keltirilgan. Turli tarkibli algoritmlarga (chiziqli, tarmoqlanuvchi, takrorlanuvchi) doir dastur tuzish namunalari va laboratoriya ishlarini bajarish uchun variant topshiriqlari berilgan. Bundan tashqari, talabalar bilimini mustahkamlash uchun test savollari keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Algoritm tushunchasi: Algoritmning ta'rifi, xossalari (uzluksizlik, aniqlilik, tushunarlilik, natijaviylik, ommaviylik) va ifodalash usullari (matnli, blok-sxema, dastur shakli) bayon etilgan. Algoritmlar tiplari (chiziqli, tarmoqlanuvchi, takrorlanuvchi) haqida ma'lumot berilgan.
- Paskal tilining asosiy operatorlari: Paskal tilining alifbosi, arifmetik amallar, mantiqiy solishtirish amallari, maxsus belgilar, nomlar (identifikatorlar), sonlar, satrlar, o'zgarmaslar, o'zgaruvchilar (oddiy va indeksli), standart funksiyalar ko'rib chiqiladi. Dastur tuzilishi (sarlavha, tasvirlash bo'limi, operatorlar bo'limi), ta'minlash operatori, kiritish operatori, chiqarish operatori, shartsiz o'tish operatori, shartli operator, takrorlash operatorlari (sharti oldin qo'yilgan, sharti keyin qo'yilgan), ichma-ich joylashgan sikllar haqida ma'lumot berilgan.
- Laboratoriya ishlari namunasi: Chiziqli, tarmoqlanuvchi va takrorlanuvchi algoritmlarga doir masalalarni Paskal tilida dasturini tuzish bosqichlari ko'rsatilgan (masalaning qo'yilishi, blok-sxema, dastur kodi, natija olish).
- Qo'shimcha turli xil masalalar: Dasturlashga oid turli xildagi masalalarning yechimlari keltirilgan.
- Nazorat savollari: O'quv materialini mustahkamlash uchun nazorat savollari berilgan.
- Test savollari: O'quv materialini o'zlashtirish darajasini tekshirish uchun test savollari berilgan.