Chizmachilik va muhandislik grafikasi

Ushbu kitob "Chizmachilik va muhandislik grafikasi" fanini o'rganish uchun mo'ljallangan o'quv-uslubiy qo'llanma bo'lib, unda chizmachilik asoslari, geometrik yasashlar, o'lcham qo'yish qoidalari, qirqimlar, kesimlar va aksonometrik proyeksiyalar kabi mavzular batafsil yoritilgan. Qo'llanma oliy ta'lim muassasalarining texnika yo'nalishlari talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Chizmalarga o'lcham qo'yish: Chizmalarga o'lcham qo'yish qoidalari, chiqarish va o'lcham chiziqlari, strelkalar, o'lcham sonlari, diametr va radiuslarni belgilash, gradus va kvadrat shakllar o'lchamlarini qo'yish usullari.
Tutashmalar: Berilgan nuqta va to'g'ri chiziqning o'zaro tutashmasi, berilgan nuqta va aylana yoyining o'zaro tutashmasi, aylana yoylarining ichki va tashqi tutashmalari.
Ish chizmalari va ularga qo'yiladigan talablar: Detalning ish chizmasi, masshtab tanlash, format tanlash, chizmaning ramkasi, detal yuzalarining g'adir-budurlik belgilari, texnik talablar, asosiy yozuv grafalari, o'lcham sonlari, yoyilma chizmalar.
O'lchamlar qo'yishdagi shartlilik va belgilashlar: Koordinata, zanjir va aralash usullarida o'lcham qo'yish, texnologik va konstruktiv bazalar, umumiy bazadan o'lcham qo'yish, yomalash joylari va burilish joylari radiuslarini ko'rsatish.
Texnikaviy rasmlar chizish: Texnikaviy rasm chizish qoidalari, aksonometrik proektsiya turlari, chiziqlarga e'tibor berish, hajmni ifodalash, yorug'lik va soya yordamida tasvirlash, pardozlash usullari, tekis shakllarning rasmini chizish.
Qirqimlar haqida asosiy tushunchalar: Qirqimlar, kesuvchi tekislik, vertikal (frontal va profil) qirqimlar, gorizontal qirqim, qiya qirqim, oddiy va murakkab qirqimlar, pog'onali va siniq qirqimlar, bo'ylama va ko'ndalang qirqimlar, maxalliy qirqim.
Ko'rinishning bir qismi bilan qirqimning bir qismini birlashtirish: Simmetrik o'q, tutash to'lqinsimon chiziq, o'lcham qo'yish qoidalari.
Kesimlar tasvirlanishi: Ustiga chizilgan kesimlar, chiqarilgan kesimlar, kesuvchi tekislikning vaziyati, kesim chiziqlari.
Aksonometrik proyeksiyalar: Aksonometrik o'qlar, natural masshtab birligi, o'zgarish kooeffisiyentlari, izometrik, dimetrik va trimetrik proyeksiyalar, to'g'ri burchakli va qiyshiq burchakli aksonometrik proyeksiyalar.