Шахарлар географияси

Ushbu kitob, O'zbekiston shaharlarining geografik, iqtisodiy, ijtimoiy va tarixiy jihatlarini o'rganuvchi qo'llanma bo'lib, unda shaharlarning kelib chiqishi, rivojlanishi, funksional tiplari, aglomeratsiyalari, urbanizatsiya jarayonlari hamda qishloq va shahar o'rtasidagi iqtisodiy aloqalar kabi masalalar yoritilgan. Kitob, geografiya yo'nalishida ta'lim olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, ularga shaharlar geografiyasi fanini chuqur o'rganishda yordam beradi.

Asosiy mavzular

  • Shahar geografiyasi fanining obyekti va predmeti: Ushbu mavzuda shahar geografiyasi fanining mohiyati, maqsad va vazifalari, boshqa geografiya fanlari bilan aloqasi, shuningdek, fanni o'rganish metodlari haqida ma'lumot beriladi.
  • Shaharlarning geografik o'rganilishi: Shaharlarni geografik jihatdan o'rganishning asosiy tamoyillari, bosqichlari va usullari, shuningdek, turli mamlakatlar tajribasi tahlil qilinadi.
  • Shaharlarning tarixiy shakllanishi: Shaharlarning kelib chiqishi, rivojlanish bosqichlari, tarixiy omillar ta'siri, shuningdek, "shahar" tushunchasining evolyutsiyasi o'rganiladi.
  • Shaharlarning iqtisodiy geografik o'rni: Shaharlarning iqtisodiy geografik o'rni, uning tarkibiy qismlari, baholash mezonlari, shuningdek, turli shaharlar misolida tahlil qilinadi.
  • Shaharlarning genetik tiplari: Shaharlarning kelib chiqish omillari, tasniflash mezonlari, resurs shaharlari, qishloq xo'jaligi shaharlari kabi genetik tiplari haqida ma'lumot beriladi.
  • Shaharlarning funksional tiplari: Shaharlarning asosiy vazifalari, iqtisoslashuvi, tasniflash mezonlari, shuningdek, sanoat, transport, ilmiy, rekreatsion va boshqa funksional tiplari o'rganiladi.
  • Shaharlar klassifikasiyasi: Shaharlarni miqdoriy va sifat ko'rsatkichlari bo'yicha klassifikasiyalash mezonlari, usullari, shuningdek, turli mamlakatlar tajribasi tahlil qilinadi.
  • Shaharlar aglomeratsiyasi: Aglomeratsiya tushunchasi, shakllanish omillari, turlari, afzalliklari va kamchiliklari, shuningdek, O'zbekiston shaharlari misolida aglomeratsiya jarayonlari o'rganiladi.
  • Hozirgi zamon urbanizatsiyasi va uning mintaqaviy hususiyatlari: Urbanizatsiya tushunchasi, o'lchash mezonlari, global va mintaqaviy tendensiyalari, O'zbekistonda urbanizatsiya jarayonlarining o'ziga xos xususiyatlari tahlil qilinadi.
  • Rayon planirovkasi va shaharsozlik masalalari: Rayon planirovkasi va shaharsozlikning nazariy asoslari, maqsad va vazifalari, usullari, shuningdek, O'zbekistonda shaharsozlik sohasidagi muammolar va yechimlar o'rganiladi.
  • Shaharlarning iqtisodiyotini rivojlantirishdagi roli: Shaharlarning iqtisodiy o'sishga ta'siri, sanoat tugunlari, xalq xo'jaligini rivojlantirishdagi muammolar va ularni hal qilish yo'llari, aholini taqsimlash masalalari tahlil qilinadi.
  • Shahar va qishloq o'rtasidagi iqtisodiy aloqalar: Shahar va qishloq o'rtasidagi iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy aloqalar, muammolar va ularni bartaraf etish yo'llari, shuningdek, migratsiya jarayonlarining ta'siri o'rganiladi.