Автоматлаштирилган системаларни қуриш асослари

Ushbu kitob avtomatlashtirilgan sistemalarni qurish asoslariga bag'ishlangan bo'lib, unda O'zbekiston Respublikasi ta'lim tizimida informatika va axborot texnologiyalari yo'nalishi bo'yicha talabalarga mo'ljallangan ma'ruzalar matni jamlangan. Kitobda avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlarining mohiyati, ularga qo'yiladigan talablar, klassifikatsiyasi, tarkibi, tuzilishi, loyihalash bosqichlari, dasturiy ta'minoti, ma'lumotlar bazalari va boshqa muhim jihatlari batafsil yoritilgan.

Asosiy mavzular

Avtomatlashtirilgan boshqaruv sistemalariga (ABS) qo'yiladigan talablar: Ushbu mavzuda ABS tushunchasi, uning xalq xo'jaligidagi roli, zamonaviy ABSlarning vazifalari va ularni rivojlantirish yo'llari ko'rib chiqiladi. ABSga qo'yiladigan talablar, texnik vositalarga bo'lgan ehtiyoj va boshqaruv masalalarini hal etish zarurati haqida ma'lumotlar beriladi.
ABS klassifikatsiyasi: Ushbu mavzuda ABS turlari, ularni klassifikatsiyalash mezonlari, tashkiliy tuzilmalarga bog'liqligi, vaqtga bog'liqligi, ishlash rejimlari va boshqa xususiyatlari tahlil qilinadi.
ABSning strukturasi va tarkibi: Ushbu mavzuda ABSning elementlari, funksional quyi sistemalari, ta'minotchi quyi sistemalari, tashkiliy-funksional quyi sistemalari va ularning o'zaro aloqalari haqida ma'lumot beriladi.
ABSni ishlab chiqish bosqichlari: Ushbu mavzuda ABSni loyihalash bosqichlari, texnik topshiriqni ishlab chiqish, texnik loyihani ishlab chiqish, ish loyihasini ishlab chiqish, ABSni joriy qilish va ABSning ishlashini tahlil qilish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Korxona ABSlarining asosiy funksional quyi sistemalari: Ushbu mavzuda ishlab chiqarishni texnik tayyorgarligini boshqarish, texnik-iqtisodiy rejalashtirish, asosiy ishlab chiqarishni operativ rejalashtirish, moddiy-texnika ta'minoti, mahsulot hosil qilish va uni realizatsiya qilish, buxgalterlik hisobi kabi korxona ABSlarining asosiy funksional quyi sistemalari batafsil yoritiladi.
Moddiy-texnik boshqarishning quyi sistemasi: Ushbu mavzuda mahsulot o'tkazish va realizatsiya qilishni boshqarish, buxgalterlik hisobi quyi sistemalari, moddiy resurslar fondlarini shakllantirish, buyurtmalar, zapaslarni boshqarish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Texnologik ta'minlash: Ushbu mavzuda texnologik ta'minlash tushunchasi, texnologik jarayon, axborotni qayta ishlash bosqichlari va turlari, axborotni yig'ish va qayd qilish, ma'lumotlarni kiritish, qayta ishlash, ma'lumotlarni chiqarish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
ABSning informatsion ta'minoti: Ushbu mavzuda informatsion ta'minotga qo'yiladigan talablar, vazifalari, turlari, informatsion ta'minotni yaratishning asosiy prinsiplari, ma'lumotlarni kodlash va klassifikatsiyalash, informatsion massivlar, unifikatsiyalangan hujjatlar sistemasi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
ABSda informatsiyalarning ko'rinishlari: Ushbu mavzuda axborotlarning guruhlanishi, o'zgaruvchan va shartli o'zgarmas informatsiya, normativ informatsiya, baholash informatsiyasi, struktura informatsiyasi, marshrut informatsiyasi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
ABSning programma ta'minoti: Ushbu mavzuda KAning programma ta'minoti vositalari klassifikasiyasi, ichki programma ta'minoti, tashqi programma ta'minoti, dasturlashtirish sistemasi, operatsion sistema, maxsus programma ta'minoti, iqtisodiy matematik usullar programm ta'minotlari, informatsiyaga ishlov beruvchi tipik protseduralar kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Ma'lumotlar bazasi va banki haqida tushuncha: Ushbu mavzuda ma'lumotlarni saqlash, ma'lumotlar bazasi, ma'lumotlarning tarmoqli modeli, ma'lumotlar bankini ishlab chiqishning asosiy prinsiplari, ma'lumotlarning o'zaro bog'liqsizligi, ma'lumotlar bankini tuzilishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
ABSning matematik ta'minoti: Ushbu mavzuda matematik ta'minot tushunchasi, modellashtirish, matematik modellar, geometrik modellar, fizik modellar, matematik modellar kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Iqtisodiy sistemalarning modellashtirish hususiyatlari: Ushbu mavzuda iqtisodiy sistemaalarni modellashtirish bosqichlari, ABS masalalarining klassifikasiyasi va ularning hususiyatlari, prognoz qilish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Tashkiliy ta'minlash: Ushbu mavzuda tashkiliy ta'minlash tushunchasi, loyihalash bosqichlari, vertikal usul, gorizontal usul, aralash usul kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Loyihalashning avtomatlashtirilgan sistemalari: Ushbu mavzuda loyihalashning avtomatlashtirilgan sistemalari (LAS) va uning muammolari, texnik sistemalarni loyihalash asoslari, loyihalashning avtomatlashtirilgan sistemalarida qaror qabul qilish kabi masalalar ko'rib chiqiladi.