Задания для проведения практических занятий для студентов-бакалавров направления подготовки
Ushbu kitob temir yo'l transporti injenerlari uchun mo'ljallangan bo'lib, unda iqtisodiyot, ishlab chiqarish, rejalashtirish, yuk va passajir tashish, ekspluatatsiya, mehnatni tashkil etish, ish haqi va xarajatlar kabi temir yo'l transportining asosiy jihatlari o'rganiladi. Kitobda nazariy ma'lumotlar bilan birga amaliy mashg'ulotlar uchun vazifalar ham berilgan.
Asosiy mavzular
- Tarmoq iqtisodiyoti: Tarmoq iqtisodiyotining ob'ekti va predmeti, temir yo'l transportiga qo'yiladigan talablar, makro va mikroiqtisodiyot, mikrodarajada hal qilinadigan masalalar, temir yo'l transportida o'rganiladigan asosiy iqtisodiy masalalar, transportning iqtisodiyotdagi roli, transport mahsuloti bozori va O'zbekiston iqtisodiyotida transportning roli.
- Ishlab chiqarish asoslari: Ishlab chiqarishning asosiy tamoyillari, temir yo'l transportida qo'llaniladigan rejalashtirish usullari, O'zbekiston temir yo'llaridagi boshqaruv tizimi, asosiy boshqaruv tamoyillari, temir yo'l transportida qo'llaniladigan boshqaruv usullari, korxonalarni rivojlantirishda qo'llaniladigan prognozlash usullari, davlat tomonidan temir yo'l transportini tartibga solish yo'nalishlari.
- Yuk tashishni rejalashtirish: Yuk tashish tuzilishi, yuk tashish ko'rsatkichlari, yuk tashishdagi notekislik va uni yumshatish yo'llari, ratsional bo'lmagan tashish va uni bartaraf etish yo'llari, yuk tashish rejalarining vazifalari va turlari, transport-iqtisodiy balanslar va ularning ahamiyati, normal yuk oqimining sxemalarini ishlab chiqish.
- Passajir tashishni rejalashtirish: Passajir tashish tuzilishi, passajir tashish ko'rsatkichlari, passajir tashishdagi notekislik va uni yumshatish yo'llari, passajir tashishni rejalashtirish, passajir tashishni o'rganish usullari, passajir tashishga bo'lgan talabni belgilovchi omillar.
- Temir yo'l transportida ekspluatatsiya: Ekspluatatsiya ishining mohiyati va mazmuni, harakat tarkibining ish rejasi ko'rsatkichlari, stansiya ishining hajmiy va sifat ko'rsatkichlari.
- Temir yo'l transportida mehnat: O'zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksi, temir yo'l transporti xodimlarining mehnatini tashkil etish, mehnat unumdorligi, uni o'lchash usullari, mehnat unumdorligini oshirishni belgilovchi omillar, ishchilar, xizmatchilar va mutaxassislarning sonini aniqlash usullari, temir yo'l transporti tarkibiy bo'linmalarida xodimlarni rejalashtirish.
- Ish haqi: Ish haqini tashkil etishning asosiy tamoyillari, korxonalarning ish haqi sohasidagi huquqlari, ish haqining tarif tizimi, temir yo'l transportida qo'llaniladigan ish haqi shakllari va tizimlari, ish haqiga qo'shimchalar va ustamalar.
- Xarajatlar: Temir yo'lning ekspluatatsiya xarajatlari, tarkibi va tuzilishi, O'zbekiston temir yo'llaridagi xarajatlar nomenklaturasi, xarajatlarni elementlar bo'yicha rejalashtirish, stansiya xarajatlari.