Биржа фаолиятини бошқариш
Ushbu kitob O'zbekiston iqtisodiyot universitetining talabalariga mo'ljallangan "Birja faoliyatini boshqarish" fanidan ishchi dastur va ma'ruzalar matnlari to'plamidir. Unda birja faoliyatining nazariy va amaliy jihatlari, O'zbekistondagi birja tizimi, xorijiy tajriba va bu sohadagi qonunchilik masalalari ko'rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Birja faoliyatining mohiyati va ahamiyati: Birja tushunchasi, uning tarixiy rivojlanishi, funksiyalari, bozor iqtisodiyotidagi roli va ahamiyati.
- Birja faoliyatini tashkil etish: Birja tashkilotchiligi prinsiplari, birja tuzilmalari, ularni boshqarish usullari, a'zolik tartibi va boshqa tashkiliy masalalar.
- Birja faoliyatini huquqiy ta'minlash: Birja faoliyatini tartibga soluvchi qonun hujjatlari, birja a'zolarining huquq va majburiyatlari, bitimlar tuzish tartibi.
- Birja faoliyatining funksiyalari: Birja axborot ta'minoti, sug'urta, xalqaro aloqalarni amalga oshirish, marketing tadqiqotlari va boshqa funksiyalari.
- Birja tuzilmalari: Birja bo'limlari, ularning vazifalari, o'zaro aloqalari, boshqaruv organlari va ularning vakolatlari.
- Tovarlar birjasi: Tovarlar birjasining mohiyati, tavsifi va boshqa turlardan farqlari. Tovarlar birjasida savdo qilish qoidalari.
- Fond birjasi: Fond birjasining vazifalari, qimmatli qog'ozlar bilan savdo qilish tartibi, listing qoidalari.
- Valyuta birjasi: Valyuta birjasining asosiy tushunchalari va funksiyalari, valyuta kurslarini belgilash tartibi.
- Mehnat birjasi: Mehnat birjasining vazifalari, ish bilan ta'minlash tizimi, kasbga yo'naltirish va qayta tayyorlash.
- Birja faoliyati uchun kadrlarni tayyorlash: Birja sohasida oliy ma'lumotli kadrlarni tayyorlash tizimi, o'quv dasturlari va metodik ta'minot.
- Birja bozorida hisoblar va kliring: Kliringning tushunchasi, hisoblarni amalga oshirish mexanizmlari va depozit tizimi.
- Birja bitimlari va ularning turlari: Birja bitimlarining turlari, ularni tuzish va ro'yxatga olish qoidalari. Kassa va forvard bitimlari.
- Broker va brokerlik idoralari: Brokerlik faoliyati, brokerning vazifalari va brokerlik idoralari tashkil etilishi.
- Birja faoliyatini nazorat qilish: Davlat tomonidan birja faoliyatini nazorat qilish tartibi, nazorat organlari va ularning vakolatlari.
- Birja faoliyatining chet el tajribasi: Germaniya, AQSh, Buyuk Britaniya, Yaponiya va Avstraliya birjalarining faoliyatini o'rganish.