Bolalar fiziologiyasi

Ushbu kitob tibbiyot institutlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, bolalar fiziologiyasi va ularning ontogenezdagi o'zgarishlari, tana a'zolarining funksional xususiyatlari, hamda bolalardagi gomeostaz mexanizmlari haqida ma'lumot beradi. Kitobda, shuningdek, bolalarda uchraydigan asosiy kasalliklar va ularning fiziologik asoslari yoritilgan.

Asosiy mavzular

Odam organizmining o'sishi va rivojlanishi qonuniyatlari: Ontogenez, antenatal va postnatal rivojlanish davrlari, bolalik davrining ahamiyati, ontogenezning turli davrlarida organizm tuzilishi va faoliyatidagi farqlar, o'sish va rivojlanish qonuniyatlari, ontogenezni davrlarga bo'lish mezonlari.
Bolalarning jismoniy rivojlanishi: O'sishning biologik mohiyati, jismoniy rivojlanish ko'rsatkichlari (bo'yi, vazni, ko'krak qafasi aylanasi), o'sish tezligi, chaqaloqning o'sishi, emizikli bolaning bo'yi, bola hayotining keyingi yillarida o'sish, balog'atga yetish davrida o'sish, jinsga bog'liqlik, akseleratsiya.
Bolalardagi qon tizimi va uning xususiyatlari: Qon tizimining tuzilishi, qon yaratuvchi a'zolar (suyak ko'migi, timus, limfa tugunlari, taloq), qonning miqdori, fizik-kimyoviy xususiyatlari, qon plazmasi, eritrotsitlar, gemoglobin, leykotsitlar, qon plastinkalari, qon ivishi, qon shaklli unsurlarining yemirilishi, qon tizimining boshqarilishi.
Bolalar yuragining xususiyatlari: Chaqaloq yuragi, bolalikning turli davrlarida yurakning xususiyatlari, elektrokardiogramma, tomirlar faoliyati.
Bolalarda nafas tizimining xususiyatlari: Nafas yo'llari, o'pka parenximasi, ko'krak qafasi, nafas muskullari, nafasni boshqaruvchi mexanizmlar, chaqaloqlik davrida nafasning xususiyatlari, o'pkada gazlar almashinuvi, boshqaruv mexanizmlari.
Bolalardagi hazm jarayonining xususiyatlari: So'lak bezlari, yutish, me'da, me'da osti bezi, jigar, ingichka ichak, yo'g'on ichak.
Bolalarda moddalar va energiya almashinuvining xususiyatlari: Energiya almashinuvi, asosiy almashinuv, o'sish energiyasi, ovqatning o'ziga xos dinamik ta'siri, ishchi qo'shimchalar, oqsillar almashinuvi, uglevodlar almashinuvi, yog'lar almashinuvi, suv-tuz almashinuvi.
Bolalarda tana harorati boshqarilishining xususiyatlari: Bola tana haroratining doimiyligi va uni boshqarish mexanizmlari.
Bolalardagi buyrak faoliyatining xususiyatlari: Chaqaloq buyragi, bolalik davrida buyrakning xususiyatlari, siydik tarkibi va ajralishi.
Bolalarning ichki sekretsiya bezlari tizimi: Gipotalamus, gipofiz, o'sish gormoni (somatotropin), gipofizar mittilik, gipofizar bo'ydorlik, prolaktin, Melanotsitlarni rag'batlantiruvchi gormon, Faoliyati gipofiz tomonidan boshqarilmaydigan bezlar, tireotrop gormon va qalqonsimon bez, Gonadotrop gormonlar va jinsiy bezlar, Gipofizning orqa bo'lagi (neyrogipofiz), Faoliyati gipofiz tomonidan boshqarilmaydigan bezlar.
Bolalardagi analizatorlar faoliyatining xususiyatlari: Ko'ruv analizatori, Eshituv analizatori, Xemoretsepsiya, Ta'm bilish, Hid sezish, Teri retsepsiyasi, Vestibulyar analizator.
Bolalardagi oliy nerv faoliyatining xususiyatlari: Emizikli bolalarda ONF ning xususiyatlari, Erta bolalik davrida ONF ning xususiyatlari, Birinchi bolalik davrida ONF ning xususiyatlari, Ikkinchi bolalik davrida ONF ning xususiyatlari, O'smirlik davrida ONF ning xususiyatlari, Nutqning shakllanishi, Hissiyotlarning rivojlanishi.
Bolalarda elektroensefalogrammaning xususiyatlari: Ushbu darslik elektroensefalogrammaning bolalardagi xususiyatlarini o'rganadi.
Bolalarda uyquning xususiyatlari: Ushbu darslik bolalarning turli bosqichlarida uyqu xususiyatlarini o'rganadi