Hayotiy faoliyat xavfsizligi
O'quv qo'llanma hayotiy faoliyat xavfsizligi, qishloq xo'jaligida mehnat muhofazasi, kimyoviy va radiatsion xavfsizlik, favqulodda vaziyatlarda aholini himoyalash masalalarini qamrab oladi.
Asosiy mavzular
- Kirish. Hayotiy faoliyat xavfsizligining nazariy asoslari: Fanining mohiyati, ahamiyati, asosiy tushunchalari va vazifalari bayon etilgan. Xavfsizlikni ta'minlashning nazariy va uslubiy jihatlari ko'rib chiqiladi.
- Mehnat muhofazasi: Mehnat qonunchiligi, mehnat muhofazasi tizimi, davlat nazorati, kasbiy kasalliklar va xavfsizlik standartlari majmuasi keltirilgan.
- Sanoat korxonalarida mehnat gigienasi va ishlab chiqarish sanitariyasi: Ishlab chiqarish muhitining ob-havo sharoiti, gigienik me'yorlar, titrash va shovqindan saqlanish masalalari o'rganiladi.
- Zaharli moddalar va ulardan himoyalanish choralari: Zaharli moddalarning xavflilik darajasi, ularni saqlash, tashish va qo'llash qoidalari, shuningdek, himoyalanish choralari ko'rsatib o'tilgan.
- Qishloq xo`jaligi ishlab chiqarishida texnika xavfsizligi: Ishlab chiqarish jarayonlariga qo'yiladigan xavfsizlik talablari, mexanizmlardan foydalanish qoidalari keltirilgan.
- Paxtachilikda mexanizatsiyalashgan dala ishlarini bajarishda mehnat xavfsizligi: Paxtachilik kompleksidagi traktorlar, tuproqqa ishlov beradigan mashinalar, organik o'g'itlar soladigan mashinalarga qo'yiladigan xavfsizlik talablari keltirilgan.
- Elektrxavfsizlik: Elektr tokining ta'siri, jarohatlanish sabablari va oldini olish, himoyalanish usullari, statik elektr toki va undan himoyalanish masalalari ko'rib chiqiladi.
- Yong`in xavfsizligi: Yong'inga qarshi ishlarni tashkil qilish, kurash choralari, avtomatik o't o'chirish choralari muhokama qilinadi.
- Favqulodda vaziyatlarda fuqaro muhofazasi: Favqulodda vaziyatlar, ularning turlari, tasnifi va fuqaro muhofazasining vazifalari bayon etiladi.
- Favqulodda vaziyat sharoitida aholini himoyalash: Xavfsizlikni ta'minlash tamoyillari, oldindan aytish, bashorat qilish va HFXni ta'minlash tadbirlari o'rganiladi.
- Kimyoviy va radiatsion xavfli holatlarni baholash: Kimyoviy xavfli inshootlar, radiatsiyaviy xavfli inshootlar, O'zbekistonda faoliyat ko'rsatadigan kimyoviy va radiatsiyaviy xavfli inshootlar tasvirlangan.