Ҳавони совутиш
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, "Muxandislik kommunikatsiyalari qurilishi" kafedrasida "Havoni sovutish" fanidan ma'ruzalar matnini o'z ichiga oladi. Kitobda havoni sovutish tizimlari, ularning amaliy sxemalari va hisoblash usullari, shuningdek, fanning nazariy asoslari bayon etilgan. Materiallar bakalavr va magistrlar uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Kirish. Fanning maqsadi, vazifasi, hozirgi ahvoli va kelajagi: Fanning maqsadi va vazifasi, dolzarbligi va kelajakdagi rivojlanish tendentsiyalari muhokama qilinadi.
- Havoni konditsiyalash: Nam havoning termodinamik xususiyatlari, J-d diagrammasi, havoni konditsiyalash jarayonlari (isitish, sovutish, namlash, quritish) ko'rib chiqiladi.
- Sovutgich qurilmalar: Ideal sovutgich qurilmasi, havoni va siqilgan bug' bilan sovutish qurilmalari, bug' oqimli sovutish qurilmalari va ularning ishlash prinsiplari tahlil qilinadi.
- Markaziy ko'p zonali bir kanalli havoni kondensatsiyalash sistemasi: Markaziy konditsionerlash sistemalari, ularning afzalliklari va kamchiliklari, qo'llanilish sohalari, ish jarayoni va asosiy elementlari batafsil yoritiladi.
- Havoni tozalash va salqinlashtirish ikkita kanalli ko'p zonali markaziy tizimi: Ikki kanalli markaziy sistemalar tuzilishi, afzalliklari, ishlash tamoyillari va elementlari batafsil ko'rib chiqiladi.
- Nam havo: Nam havo tushunchasi, namlik ko'rsatkichlari (absolyut, nisbiy namlik, nam saqlami), entalpiya va boshqa termodinamik xossalari muhokama qilinadi.
- Ventilyatsiya: Ventilyatsiya turlari, havoning almashinuv miqdorini aniqlash, sanoat va fuqaro binolarining ventilyatsiya tizimlari ko'rib chiqiladi.
- Ventilyatsiya tizimlari aerodinamikasining asoslari: Ventilyatsiya tizimlarining aerodinamik hisobi, kanal o'lchamlari va bosim yo'qotishlarini aniqlash usullari keltirilgan.
- Oddiy temperatura largacha sovutish: Sovutish agentlari, suv va havoning qo'llanilishi, sovutish usullari (aralashtirish, yuzali sovutish) va har birining afzallik va kamchiliklari tahlil etiladi.
- Bug'ni kondensatsiyalash: Bug'ni kondensatsiyalash usullari, kondensatorlar turlari (aralashtiruvchi, yuzali), ishlash prinsiplari, issiqlik balansi tenglamalari va sovutuvchi suv sarfini aniqlash usullari keltirilgan.