Жадидлар мактаби

Ushbu kitob O'zbekistonda jadidchilik harakatining paydo bo'lishi, rivojlanishi va uning jamiyatga ta'siri haqida hikoya qiladi. Unda jadid maktablarining tashkil etilishi, ularning ta'lim usullari, jadidlarning milliy uyg'onishga qo'shgan hissasi, shuningdek, mustamlakachilik davrida jadidlarga qarshi kurash va ularning fojiali taqdiri yoritilgan.

Asosiy mavzular

Jadidchilikning kelib chiqishi va mohiyati: Jadidchilik harakati XIX asr oxiri va XX asr boshlarida Turkistonda ijtimoiy-siyosiy hayotda yuzaga kelgan yangi usul tarafdorlari harakati. Jadidlar madaniy-ma'rifiy islohotlarni, milliy uyg'onishni va mustamlakachilikka qarshi kurashni targ'ib qilganlar.
Jadid maktablari va ta'lim usullari: Jadidlar eski maktablarning usullarini o'zgartirishga harakat qilib, yangi usuldagi maktablar tashkil etdilar. Bu maktablarda dunyoviy fanlar o'qitilar, milliy til va adabiyotga e'tibor qaratilar, o'quvchilarda milliy ongni shakllantirishga intilardilar.
Milliy uyg'onish va jadidlarning roli: Jadidlar milliy uyg'onishning muhim omili bo'lganlar. Ular matbuot, teatr, adabiyot orqali milliy g'oyalarni tarqatdilar, xalqni birlikka chaqirdilar va mustamlakachilikka qarshi kurashga undadilar.
Mustamlakachilik davri va jadidlarning taqdiri: Jadidlar mustamlakachilik tuzumi tomonidan ta'qib qilindilar. Ularning maktablari yopildi, matbuotlari to'xtatildi, o'zlari esa qamoqqa olindilar va qatl etildilar. Shunga qaramay, jadidlar g'oyalari milliy ozodlik harakatining asosiy mafkurasi bo'lib qoldi.
1916 yilgi milliy ozodlik harakati: 1916 yilda chorizmning mustamlakachilik siyosatiga qarshi Turkistonda katta qo‘zg‘olon ko‘tarildi. Qo‘zg‘olon shafqatsizlarcha bostirildi va uning oqibatlari juda og‘ir bo‘ldi. Kitobda bu qo‘zg‘olonning sabablari, borishi va oqibatlari batafsil yoritilgan.