Зарафшон водийси шароитида топинамбурнинг ўcиши, ривожланиши ва ҳосилдорлигига туп қалинлиги ва экиш схемаларининг таъсири
Ushbu kitob Mahbuba Komilovaning qishloq xoʻjaligi fanlari nomzodi ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiyasining avtoreferati hisoblanadi. Dissertatsiya Zarafshon vodiysi sharoitida topinamburning oʻsishi, rivojlanishi va hosildorligiga tuproq qalinligi va ekish sxemalarining taʼsirini oʻrganishga bagʻishlangan. Kitobda olib borilgan tadqiqotlar natijalari, xulosalar va ishlab chiqarishga tavsiyalar keltirilgan. Shuningdek, tadqiqot obyekti va metodlari, olingan natijalarning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyati, sinovdan oʻtishi, eʼlon qilinganligi va dissertatsiyaning tuzilishi haqida maʼlumot berilgan. Ishning asosiy maqsadi Zarafshon vodiysi sharoitida topinamburning istiqbolli navlarini tanlash va yuqori hosil olish uchun maqbul ekish usullarini aniqlashdan iborat.
Asosiy mavzular
- Tadqiqot obyekti va predmeti: Tadqiqot obyekti sifatida topinamburning turli navlari (Novinka, K-99/3, Leningradskiy, va boshqalar) olingan. Tadqiqot predmeti esa Zarafshon vodiysida topinamburning ekish sxemasi, tuproq qalinligi, tuganaklar yirikligiga bogʻliq holda hosil shakllanish qonuniyatlarini oʻrganishdan iborat.
- Tadqiqot metodlari: Daladagi tajribalar, ekish, fenologik kuzatishlar, biometrik oʻlchovlar, ekin parvarishi, hosilni aniqlash va hosildorlikni hisoblash kabi metodlar qoʻllanilgan. Oʻrganishlar Oʻzbekiston Respublikasi Qishloq va Suv Xoʻjaligi Vazirligining koʻrsatmalari asosida olib borilgan.
- Asosiy natijalar: Topinamburning turli ekish sxemalarida oʻsishi, rivojlanishi, hosil shakllanishi va hosildorligi oʻrganilgan. Eng maqbul ekish usullari, tuproq qalinligi va urugʻlik tuganak vaznlari aniqlangan. Shuningdek, oʻrganilgan navlarning hosildorligi va oziqa birliklari chiqishi tahlil qilingan.
- Ilmiy va amaliy ahamiyati: Tadqiqot natijalari topinamburni Zarafshon vodiysi sharoitida yetishtirish boʻyicha amaliy tavsiyalar ishlab chiqishga asos boʻlgan. Ushbu tavsiyalar asosida yuqori hosil olish imkoniyati ilmiy jihatdan isbotlangan.
- Ishlab chiqarishga tatbiq etish: Tadqiqot natijalari Samarkand viloyatining Tayloq va Oqdaryo tumanlaridagi xoʻjaliklarda amaliyotga joriy etilgan. Natijada yuqori hosil olingan va iqtisodiy samaradorlikka erishilgan.