Автомобилларнинг электр ва электрон жиҳозлари
Ushbu kitob avtomobillar, traktorlar va boshqa qishloq xo'jaligi texnikalarining elektr va elektron jihozlariga bag'ishlangan. Unda elektr jihozlarining tuzilishi, ishlash prinsiplari, nosozliklari va ularni bartaraf etish usullari, shuningdek, turli xil elektr sxemalar ko'rib chiqilgan. Kitob texnikumlar va kasb-hunar kollejlari talabalari uchun mo'ljallangan, ammo avtomobillar va qishloq xo'jaligi texnikalariga qiziquvchi barcha shaxslar uchun foydali bo'lishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Avtomobillarning elektr jihozlari: Avtomobil elektr jihozlarining asosiy elementlari: elektr energiyasi manbalari (generatorlar, akkumulyatorlar) va iste'molchilari (yoritish, signalizatsiya, isitish va boshqalar). Hozirgi zamon traktorlarining elektr jihozlari.
- Akkumulyatorlar batareyasi: Qo'rg'oshin kislotali akkumulyatorning ishlash printsipi, tuzilishi, elektrolit tayyorlash, zaryadlash, texnik xizmat ko'rsatish va nosozliklar. Ishqoriy akkumulyatorlar batareyasi.
- Yarim o'tkazgichli asboblar: Yarim o'tkazgichlarning xossalari, yarim o'tkazgichli diodlar, yarim o'tkazgichli triodlar.
- O'zgaruvchan tok generatorlari: O'zgaruvchan tok generatorlarining ishlash printsipi, doimiy magnitlar yordamida qo'zg'atish, elektromagnitlar yordamida qo'zg'atish, rele-rostlagichlar, texnik xizmat ko'rsatish, nosozliklar.
- O'zgarmas tok generatorlari: O'zgarmas tok generatorlarining ishlash printsipi, tuzilishi, texnik xizmat ko'rsatish, rele-rostlagichlar, nosozliklar.
- Yuqori kuchlanishli magnetodan o't oldirish tizimi: Yuqori kuchlanishli magnetoning ishlash printsipi, bir uchqunli magneto, ikki uchqunli magneto, ilgarlatish muftasi, ishga tushirish dvigateliga o'rnatish.
- Batareyadan o't oldirish tizimi: O't oldirish tizimining ishlash printsipi, induksion g'altaklar, uzgich-taqsimlagichlar, texnik xizmat ko'rsatish, o't oldirish svechalari, tizimni o'rnatish, kontakt-tranzistorli tizim.
- Elektr startyorlar va ishga tushirish isitgichlari: Startyorning ishlash printsipi, bevosita boshqariladigan startyorlar, masofadan boshqariladigan startyorlar, ishga tushirish isitgichlari.
- Yoritish, tovush, taqsimlash va himoya apparatlari, nazorat o'lchov asboblari va simlar: Cho'g'lanma fara va lampalar, avtotraktor fonarlari, saqlagichlar, burilishni ko'rsatish chiroqlari, tovush signallari, elektr manometrlar, elektr termometrlar, yoqilg'i sathi ko'rsatkichlari.
- Elektr jihozlari sxemalari: Turli avtomobillar va traktorlarning elektr jihozlari sxemalari: GAZ-53A, ZIL-130.